Nieuwsbrief Leefmilieu – Jaargang 8 - nummer 1 - januari 2010
Samen kun je meer. Het is geen officieel motto van de vereniging Leefmilieu, maar wel een motto dat we in de praktijk brengen. Deze Nieuwsbrief staat er bol van. Samen met Nijmeegse bewonersgroepen organiseren we een lijsttrekkersdebat op 11 februari. Daaraan werkt ook dagblad de Gelderlander mee en niet de vergeten de medewerkers van scholengemeenschap SSGN waar we het debat in de aula mogen organiseren.
Samen kun je niet alles. Zoals blijkt uit de stukjes over het veevoederbedrijf in Ravenstein en de Zembla-uitzending over de eenzame strijd voor recht. Maar ook al lukt niet alles, samen voel je je in ieder geval minder machteloos, je staat er tenminste niet alleen voor.
Sommige vraagstukken zijn ook te groot om alleen aan te pakken. We waren dan ook verheugd over de samenwerking met wetenschappers, overheid en bedrijfsleven op ons symposium over nanotechno-logie en regelgeving.
Wij gaan in 2010 in ieder geval verder op dit pad en wij hopen u ook: met uw gezin, werk en buurt en niet te vergeten samen in alle verenigingen die we in Nederland rijk zijn.
Inhoud van de nieuwsbrief:
1. Lijsttrekkers debat in Nijmegen over het groen in de stad
2. Informatie over luchtkwaliteit niet langer beschikbaar
3. Handhaving veevoederbedrijf was van korte duur
4. Procederen tot je er bij neervalt
5. Nanotechnologie tussen innovatie en voorzorg
6. Lezingen over duurzaamheid in de 21e eeuw
7. Kort nieuws
1. Lijsttrekkers debat in Nijmegen over het groen in de stad
Op 11 februari organiseert de vereniging Leefmilieu samen met een aantal bewonersgroepen een lijsttrekkersdebat over het groen in Nijmegen. Niet over het politieke groen, maar juist over het natuurlijke groen.
Uit een belevingsonderzoek dat de afgelopen maanden is gehouden bleek dat Nijmegenaren zich sterk verbonden voelen met de bomen, parken en parkjes in hun directe omgeving. Op basis daarvan kiest men de route voor het maken van een ommetje. Van het uitzicht op bomen en planten vanuit de woonkamer wordt genoten. 
Die liefde voor natuur is natuurlijk prachtig, maar toch heeft die de afgelopen jaren ook voor fikse aanvaringen tussen burgers en politici geleid. Door de hoge grondprijzen zijn kleine parkjes namelijk ook ideale locaties voor bouwplannen. Voor plaatsen waar kinderen kunnen spelen in het groen is vrijwel nergens in de stad plaats. Dat is jammer want, zoals een van de deelnemers aan het onderzoek het formuleerde, “je kunt met scharrelkinderen misschien wel hangjongeren voorkomen”.
Kortom er bestaat spanning tussen groen en bouwen, tussen natuurbeleving en verdichting van de stad en tussen het spelen van kinderen en geld verdienen. De komende jaren zullen er door de politici keuzes gemaakt moeten worden en om ze daarover aan de tand te voelen is er op 11 februari het lijsttrekkersdebat. De lijsttrekkers van alle grote politieke partijen zullen aanwezig zijn, CDA, D’66, SP, PvdA, Groen Links en VVD. Het debat wordt mede georganiseerd door de Gelderlander en geleid door Rob Jaspers, journalist van de Gelderlander. Het lijsttrekkersdebat vindt plaats in de scholengemeenschap SSGN, IJsbeerstraat 12 te Nijmegen. Het debat start om 20.00 uur en toegang is gratis. De inloop is vanaf 19.30 uur, vanaf dat tijdstip loopt er een presentatie met foto’s en uitspraken uit het onderzoek, dat aan de basis van het debat staat. Ook zijn er tafels van groepen die zich inzetten voor het groen in de stad
Datum: 11 februari 2010
Plaats: Scholengemeenschap SSGN, IJsbeerstraat 12 te Nijmegen
Tijd: 20.00 - 22.00 uur
Toegang: gratis
2. Informatie over luchtkwaliteit niet langer beschikbaar
Met de komst van het NSL (Nationaal Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit) hoeven voor grote bouwprojecten die opgenomen zijn in het NSL geen rapporten meer gemaakt te worden over de luchtkwaliteit. Daarnaast blijkt ook de informatie over de luchtkwaliteit in de eigen woonomgeving onvindbaar geworden te zijn. Gemeenten rapporteren hun luchtkwaliteit alleen nog maar naar het ministerie van VROM. Publiceren voor de eigen burgers gebeurt nauwelijks meer.
Dit alarmerende punt heeft Leefmilieu in een brief in aan de Minister van VROM, Jacqueline Cramer, bekend gemaakt. Strekking van het verhaal was dat gemeenten met de komst van het NSL door middel van een zogeheten saneringstool (dit is een computerprogramma) aan de minister rapporteren. De input van de rapportage is niet voor burgers in te zien en de rapportage zelf bevat alleen informatie over straten waar een (dreigende) overschrijdingsituatie is. Dit zijn veel minder straten dan voorheen in de rapportages van de gemeenten beschreven werden. Ook het aantal stoffen waarover gerapporteerd wordt is minder geworden.
In de brief aan de minister vraagt Leefmilieu om een oplossing die recht doet aan de verplichtingen die Nederland heeft in het kader van de Europese regelgeving:
- Nederlandse gemeenten gaan hun rapportages luchtkwaliteit weer opstellen en publiceren zoals voorheen gebruikelijk was of,
- de saneringstool wordt uitgebreid met de nu nog ontbrekende gegevens en burgers en milieugroepen krijgen toegang tot deze inputgegevens (wat nu niet het geval is).
In een reactie op de brief, geeft de Minister aan dat zij het gegeven signaal belangrijk vindt. Om de situatie te verbeteren zal de beperkte toegang van de (invoer) gegevens in de saneringstool begin 2010 opgeheven worden. Tevens zal zij de gemeenten nadrukkelijk wijzen op de verantwoordelijkheid haar burgers te informeren over de luchtkwaliteit.
Wij hopen dat deze maatregelen de toegang tot informatie over luchtkwaliteit weer zal verbeteren.
Zie onderstaand de afbeelding van de huidige situatie op http:/ /www .rapportagetool.nl
3. Handhaving veevoederbedrijf was van korte duur
De omwonenden van een veevoederfabriek in Ravenstein hebben heel veel last van de stank. Om de overlast te verminderen protesteren de omwonenden al jaren tegen het bedrijf dat 50.000 ton per jaar meer produceert dan mag volgens de vergunning. Na jarenlang vruchteloos om handhaving gevraagd te hebben was het eindelijk zover: de provincie Noord Brabant besloot te gaan handhaven. 
Echter nu besloot het bedrijf naar de rechter te gaan. Omdat het veevoederbedrijf intussen voor een nieuwe vergunningaanvraag had gezorgd, hoefde de productie niet stilgelegd te worden, er was immers, volgens de rechter, uitzicht op legalisering. Het geeft weer eens aan hoe lastig het is om in Nederland je recht te halen, ook al heb je veel overlast. Gelukkig heeft de gemeente Oss, waar de gemeente Ravenstein onder valt, intussen plannen voor een mooiere bestemming van de uiterwaarden waar het bedrijf nu gevestigd is. Maar hoe dan ook zal een oplossing nog wat jaren op zich laten wachten.
4. Procederen tot je er bij neervalt
In veel gevallen is procederen een langdurige kwestie die mensen veel tijd en geld kost. Aan een aantal heel herkenbare zaken heeft het VARA televisieprogramma Zembla in haar uitzending van 15 november 2009 aandacht besteed. De uitzending “Procederen tot je erbij neervalt” is een aanrader voor iedereen die actief is in juridische procedures met de overheid. Het programma maakt duidelijk: het gaat om regels, niet om rechtvaardigheid. Burgers winnen hun zaken keer op keer bij de rechter, maar de kwesties waar het om gaat zijn nog steeds niet opgelost. Dat levert machteloze burgers die tegen windmolens lijken te vechten. Alle uitzendingen van het televisieprogramma Zembla zijn te vinden op de site http://zembla.vara.nl/.
5. Nanotechnologie tussen innovatie en voorzorg
Op 13 november 2009 organiseerden de vereniging Leefmilieu, TILT (Tilburg Institute for Law, Technology, and Society) en de Wetenschapswinkel van de Universiteit van Tilburg een symposium over nanotechnologie.
Het was een goed bezocht symposium. Beleidsmakers, juristen, vertegenwoordigers van bedrijven en milieuorganisaties gingen dieper in op de vraag op welke manier regelgeving een bijdrage kan leveren aan nanotechnologie. Nanotechnologie levert veel nieuwe toepassingen en materialen maar ook veel nieuwe risico’s. Er moet dus gezocht worden naar een goede balans tussen innovatie en voorzorg.
In een aantal lezingen wierpen vooraanstaande experts hun licht op dit vraagstuk. In kleinere groepen werd er ‘smiddags doorgesproken over nanodeeltjes in relatie met cosmetica, consumentenproducten en arbeidsomstandigheden.
Alle presentaties zijn beschikbaar en van de workshops zijn verslagen gemaakt. Kijk hier op onze site voor het programma en alle presentaties en verslagen.
6. Lezingen over duurzaamheid in de 21e eeuw
Duurzaamheid staat hoog op de agenda bij publiek en politiek. Maar toch? Het blijft een moeilijk begrip. Als we duurzaamheid formuleren als de vraag hoe we kwaliteit van leven kunnen bereiken binnen de fysieke draagkracht van het systeem aarde, wordt het al concreter. De wereldbevolking zal snel doorgroeien van 6 naar 9 miljard, 
waarvan nu al meer dan 1 miljard mensen leven van minder dan een dollar per dag. Hoe kunnen al deze mensen en de generaties na hen zich met dezelfde hulpbronnen voeden en in gezondheid leven? Hoe zorgen we dat schaarste van water en energie niet leidt tot conflicten. Hoe produceren we welvaart en welzijn, meerwaarde voor mens en milieu in plaats van ongelijkheid, instabiliteit en vervuiling. Wetenschap speelt hierin een belangrijke rol. Niet alleen fundamentele kennis over de aarde, maar ook alfa-wetenschappen en technologische toepassingen.
Studium Generale van de Universiteit Utrecht organiseert daarom komend voorjaar een serie onder de titel Mens, milieu en meerwaarde. Gerenommeerde sprekers als prof. Klaas van Egmond en prof. Herman Wijffels zullen hun visie op duurzaamheid geven.
Data: 16 en 23 februari, 2, 16, 23 en 30 maart
Plaats: Aula van het Academiegebouw, van de Universiteit Utrecht te Utrecht
Tijd: 20.00 - 21.30 uur
Toegang is gratis en je hoeft niet vooraf te reserveren
Meer informatie op http:/ /www .sg.uu.nl/prog/2010a/mens_milieu_meerwaarde.html
7. Kort nieuws
-
ARN wint Milieuprijs Westenweurt 2009
Op voordracht door de Nijmeegse milieugroepen, waaronder Leefmilieu, heeft de ARN op 18 december 2009 de Milieuprijs Westenweurt gewonnen. Daarmee is de ARN verkozen tot het bedrijf dat in 2009 het meest heeft bijgedragen aan de realisatie van de doelstellingen van het Milieuprogramma Nijmegen-West en Weurt 2007-2010.
De Milieuprijs Westenweurt is een initiatief van de gemeenten Nijmegen, gemeente Beuningen en de provincie Gelderland en is nu voor tweede keer uitgereikt. -
-
Verslag klimaatkaravaan is beschikbaar
In het kader van de klimaatkaravaan werd op 5 november 2009 het debat ‘Minder energielasten voor huurders’ georganiseerd in Nijmegen. Aan de hand van een zestal stellingen werd volop gediscussieerd. Grote uitdagingen waarmee verhuurders en gemeente naar huis gingen waren goede voorlichting en betere samenwerking. Het volledige verslag is te vinden op de website van de Gelderse Milieufederatie, www.geldersemilieufederatie.nl (onder projecten, klimaatkaravaan). -
-
Excursie op 12 februari 2010 te Nijmegen
In Nijmegen is veel groen van het oude landgoed Heyendaal verdwenen voor nieuwbouw van de Radbouduniversiteit, het ziekenhuis, de Hogeschool Arnhem Nijmegen, woningen, wegen en parkeerterreinen. Nu dreigt kap van delen van het bos aan de Houtlaan. Meer dan 10 jaar geleden heeft de vereniging Leefmilieu zich al eens, met succes, tegen bouwplannen op deze locatie verzet. Op dit moment zet het Platform voor een Groene Campus Heyendaal zich in om de kap te verhinderen. Zondag 21 februari 2010 organiseert dit platform een publieksexcursie door bos en campus. Vertrek 14.00 uur bij het Max Planck Instituut, Wundtlaan 1 te Nijmegen. -
-
Tekenen voor schone lucht
De groep A1-A10 oost Beter Opgelost uit Diemen is een nationaal burgerinitiatief gestart voor het verbeteren van de luchtkwaliteit op nationaal niveau. Op de website petities.nl kun je tekenen voor het verzoek aan de Tweede Kamer om het voorstel integraal te behandelen, dus ook vanuit een gezondheidsperspectief.