Een goede luchtkwaliteit is belangrijk voor iedereen daarom vormt dit onderwerp voor de vereniging Leefmilieu al meer dan 15 jaar een speerpunt. Gelukkig wordt de luchtkwaliteit de laatste jaren als gevolg van alle inspanningen wat beter, maar het blijft belangrijk om naar verdere verbetering te streven. Want ook als normen niet overschreden worden levert de Nederlandse luchtkwaliteit gezondheidsschade vooral voor gevoelige groepen, zoals ouderen, kinderen en mensen met astma.
Aanpak schadelijke gevolgen houtstook met behulp van omgevingswet
Nu de omgevingswet in werking is getreden, rijst de vraag of deze mogelijkheden biedt aan gemeenten om de schadelijke gevolgen door houtstook aan te pakken. Adviesbureau KokxDeVoogd heeft hierover een rapport geschreven dat duidelijk aangeeft dat de omgevingswet zéker mogelijkheden biedt en geeft uitgebreid weer, middels conceptregels, hoe dat dan kan.
Startpunt is wel dat de gemeente duidelijk voor ogen moet hebben of en in hoeverre ze de schadelijke gevolgen willen aanpakken om van daaruit de mogelijkheden die de wet biedt te benutten. KoksDeVoogd beschrijft vervolgens drie verschillende modules waarin de gemeente kan ingrijpen:
Module 1: sturing op de bescherming van kwetsbare groepen
Module 2: sturing op functies & functiescheiding (zonering)
Module 3: sturing op de realisatie van doelen voor de leefomgeving
Voor elke module zijn conceptregels geschreven, waarbij er telkens een keuze gemaakt moet worden of men hard wil ingrijpen dan wel voorwaarden stellend of slechts stimulerend wil zijn. Belangrijke boodschap is dat er veel kan en een gemeente zich dus niet kan verschuilen achter een gebrek aan regelgeving; die regelgeving kunnen ze nu zelf bewerkstellingen!
Het rapport biedt een handvat als je zelf met gemeente in gesprek bent of wilt over de beperking van houtstook; u kunt ook de video bekijken van de presentatie door KokxDe Voogd.
Bekijk hier de video presentatie KokxDeVoogd
Klikostickers stichting houtrookvrij
.
Stichting houtrookvrij heeft ‘klikostickers’ laten maken, waarmee je op ludieke wijze je protest kan laten zien tegen houtstook.
De stickers zijn er in drie varianten en te koop op de webwinkel van de stichting:
https://houtrookvrij.nl/webwinkel/
.
Bijeenkomst “Gemeenten moeten beter onderzoek doen bij overlast houtstook”
Op zaterdag 8 juli 2023 organiseerde Stichting Houtrookvrij samen met Leefmilieu te Apeldoorn een informatieve middag rondom de handhavingsactie overlast houtstook. Deze handhavingsactie heeft tot doel om gemeenten tot meer actie en onderzoek aan te zetten. Deze bijenkomst ging in op de inhoud van deze actie en of die iets voor uw situatie zou kunnen betekenen.
De volgende onderwerpen kwamen aan bod:
- - Hoe kunt u als burger invloed uitoefenen op schone lucht in uw eigen leefomgeving?
- - Toelichting over de handhavingsactie houtrookoverlast; o.a. juridische praktijkvoorbeelden
en informatie over het verloop van de handhavingsprocedure. - - Het belang van het indienen van een handhavingsverzoek.
- - Ervaringsdeskundigen vertelden over het meten van fijnstof met sensors.
Dezemeetapparatuur wordt ingezet door burgers om lokaal de luchtkwaliteit te meten
en de verontreiniging door houtrook aan te tonen. - - Burgers deelden hun ervaring na toenadering tot hun gemeente te hebben gezocht.
Na afloop was er gelegenheid om met elkaar in gesprek te gaan en onderling informatie en ervaringen uit te wisselen.
Klik hier voor een verslag van de bijeenkomst
Klik hier voor meer informatie over de handhavingsactie op de website van Houtrookvrij.
Fijn stof: norm gehaald, probleem niet opgelost
December 2022. Het TNO-rapport ‘norm gehaald, probleem niet opgelost’ beschrijft dat we te eenzijdig naar fijn stof kijken. De normen betreffen alleen hoeveelheid (in massa) deeltjes per 
kubieke meter (met onderscheidt naar grootte PM10 en PM2,5), maar kijkt niet naar de soorten deeltjes. De impact van stofdeeltjes kan erg verschillen door verschil in reactiviteit, chemische samenstelling en grootte van de deeltjes. De hele kleine deeltjes, die bijna niks wegen, kunnen bijvoorbeeld veel dieper in de longen dringen. En de aanwezigheid van metalen en organische polycyclische aromatische koolwaterstoffen (PAK’s) bepaalt in grote mate de reactiviteit. Lokale bronnen kunnen hier een grote bijdrage aan leveren en dat vergt dus een ander meetprogramma en maatregelenpakket.
Wij zijn blij dat TNO dit zo duidelijk beschrijft in dit rapport en pleit voor een andere aanpak. Teleurstellend is het dat particuliere houtstook als bron van deze kleinere en reactievere deeltjes niet sterk naar voren wordt gebracht in het rapport. Er zijn vele wetenschappelijke bronnen, ook gebruikt in dit TNO rapport, die overtuigend bewijs leveren van houtstook als grote bron.
In een brief aan TNO is dit uitgebreid uiteengezet door Stichting Houtrookvrij met het dringende verzoek om in rapportages álle schadelijke feiten over (particuliere) houtstook te vermelden en deze ook zo te betrekken in de conclusies en advisering. Leefmilieu, Mobilisation en het Luchtfonds hebben deze brief medeondertekend.
WHO advies móet nieuwe Europese luchtkwaliteitsnorm zijn
September 2022. In september 2021 publiceerde de WHO (Wereldgezondheidsorganisatie) nieuwe gezondheidsnormen voor lucht, de Global Air Quality Guidelines. 
Deze nieuwe normen zijn gebaseerd op een grote review van wetenschappelijk onderzoek naar de invloed van luchtvervuiling (per stof) op de gezondheid. Voor belangrijke stoffen zoals PM10, PM2,5, stikstofoxiden is de norm aanzienlijk aangescherpt:
Het is natuurlijk van groot belang dat de Europese luchtkwaliteitsnormen aan deze nieuwe adviezen aangepast worden. In september van dit jaar stuurde Leefmilieu samen met onder andere het longfonds een brief aan de minister en staatssecretaris van VWS (Volksgezondheid, Welzijn en Sport) met het dringende beroep om vanuit Nederland in te zetten op de WHO-normen als nieuwe wettelijke normen voor luchtkwaliteit. Het proces van aanpassing van deze Europese normen is nu in volle gang, we volgen dit op de voet.
Lees hier de brief aan ministerie VWS EU-luchtkwaliteitsnormen
Houtstookverbod ´quick win´ voor verbeteren luchtkwaliteit
Op 2 juni 2022 vond een rondetafelgesprek luchtkwaliteit plaats met de commissie Infrastructuur en Waterstaat. Vertegenwoordigers vanuit wetenschap (o.a. Prof. Brunekreef, UU), juridische praktijk (Valentijn Wösten), maatschappelijke organisaties (o.a. Machteld Derks Stichting Houtrookvrij) en oncologisch arts en initiatiefnemer Artsenforum Gezondheid, Natuur en Milieu (Dhr. Van Bebber) deelden hun kennis en visie over de luchtkwaliteit in Nederland met de aanwezige Kamerleden.
Van alle vertegenwoordigers was de input niet mals:
- Schone Lucht Akkoord te vrijblijvend;
- Aangescherpte WHO-normen fijn stof worden niet gehaald in 2030;
- Openbaar bestuur neemt geen regie, ondanks stapels wetenschappelijk bewijs;
- Burger is onvoldoende beschermd tegen ziekmakend milieu.
Ook werd gewezen op de kansen die er liggen doordat de grote crises van nu (klimaatcrisis, stikstofcrisis, luchtkwaliteit) juist gezamenlijke oplossingen hebben. Elektrificatie van verkeer leidt immers tot minder fijn stof, duurzame energieopwekking geeft minder luchtemissies (mits geen biomassa verstookt wordt), vermindering ammoniakuitstoot leidt ook tot minder secundair fijn stof. Professor Krol van de Wageningen Universiteit benadrukte dat dit win-win situaties zijn, maar dat voor de luchtkwaliteit zeker op korte termijn ook impopulaire maatregelen nodig zijn, zoals bijvoorbeeld het instellen van een verbod op houtstook. Ook Prof. Brunekreef noemde het stoppen van houtstook een noodzakelijk stap in verbeteren van de luchtkwaliteit.
Valentijn Wösten merkte terecht op dat de zeer beperkte aanwezigheid van Kamerleden bij dit gesprek (slechts 5 partijen vertegenwoordigd) symboliseert hoe laag milieu en gezondheid op de politieke agenda staat. Laten we hopen dat de heldere inbreng van de sprekers toch weer een duwtje in de goede richting heeft gegeven.
Klik hier om het rondetafelgesprek en de position papers te bekijken
Richtlijn luchtkwaliteit WHO aangescherpt
De richtlijn voor luchtkwaliteit van de Wereld Gezondheidsorganisatie (WHO) is op 22 september 2021 flink aangescherpt. De richtlijn is geen juridisch bindende aanbeveling, 
maar wordt gebruikt als een wetenschappelijk onderbouwing om besluitvormers te helpen bij het vaststellen van juridisch bindende normen en doelen voor luchtkwaliteit op internationaal, nationaal en lokaal niveau.
De richtlijn luchtkwaliteit betreft zes belangrijke luchtverontreinigende stoffen. Zo wordt de jaargemiddelde norm voor fijn stof (PM2,5; deeltjes met diameter kleiner dan 2,5 micrometer) gehalveerd van 10 naar 5 microgram/ m3 en is de daggemiddelde norm (voor kortdurende blootstelling) aangescherpt van 25 naar 15 microgram/ m3. De jaargemiddelde norm voor NO2 is gedaald van 40 naar 10 microgram/ m3. Zie ook de tabel hieronder.
Sommige luchtverontreinigende stoffen - met name roet (een bestanddeel van fijn stof) en ozon - zijn ook stoffen die klimaatverandering versnellen. Verlaging van hun concentraties heeft niet alleen voordelen voor de gezondheid, maar ook voor het klimaat. Bijna alle inspanningen om de luchtkwaliteit te verbeteren, dragen ook bij aan de aanpak van klimaatverandering (en omgekeerd). Met name zal vermindering van gebruik van fossiele brandstoffen en biomassa de uitstoot van broeikasgassen en gezondheidsrelevante luchtverontreinigende stoffen verminderen.
Klik hier voor meer informatie op website WHO (in het Engels)
Samsom slaat plank mis over biomassaverbranding
Brief aan Commissie EZK over biomassaverbranding
5 juli 2021. Leefmilieu stelt samen met Comité Schone Lucht en Mobilisation for the Environment dat verbranding van houtige biomassa een onjuiste en averechts werkende klimaatoplossing is. Dit als reactie op een technische briefing van Diederik Samsom op 23 juni 2021 aan de Commissie Economische Zaken en Klimaat van de Tweede Kamer over het voorstel van nieuwe Europese klimaatregelen. Samsom, hoofd van de ambtelijke staf van Frans Timmermans, gaf aan dat klimaatscenario’s zonder verbranding van houtige biomassa niet denkbaar zijn. De drie organisaties geven in hun reactie onder meer aan dat de CO2-uitstoot van houtstook hoger is dan die van steenkool. Óók bij resthout gewonnen uit zogenoemd duurzaam beheerde bossen. De CO2 concentratie in de atmosfeer stijgt daardoor juist meer. Een CO2-schuld wordt opgebouwd. Nieuwe aangeplante bomen hebben pas na 50 tot 100 jaar de CO2 weer vastgelegd. Die tijd is er niet. De drie organisaties worden gesteund door organisaties als het Wereld Natuurfonds en BirdLife International. Ook Urgenda en het IPCC (Intergovernmental Panel on Climate Change) geven aan dat klimaatscenario’s juist zónder biomassaverbranding mogelijk zijn, en essentieel voor het bestrijden van de biodiversiteitscrisis. Deze klimaatscenario’s die ook zwaar inzetten op aanplant van biodivers bos, vormen juist een oplossing voor de biodiversiteitscrisis.
Lees hier het hele persbericht
Lees hier de brief aan commissie EZK
Brandbrief biomassaverbranding aan informateur
23 April 2021. Leefmilieu heeft samen met ruim 55 binnen- en buitenlandse natuurorganisaties en wetenschappers een brandbrief gestuurd aan de informateur Tjeenk Willink over de noodzaak van een subsidiestop voor biomassaverbranding. Onder hen 20 buitenlandse bosbeschermingsorganisaties uit onder meer de VS en de Baltische Staten. Deze organisaties zien met lede ogen aan hoe hun bossen verder worden gekapt vanwege de Nederlandse honger naar houtpellets. Ook Greenpeace tekent mee. De milieuorganisatie heeft afgelopen zomer aangegeven dat niet is aangetoond dat de bijstook van houtpellets in kolencentrales duurzaam is. Zogenoemde ‘strenge certificering’ is een wassen neus gebleken. Daarom eist ook Greenpeace stopzetting van de bijstook.
3.5 miljard euro subsidie écht duurzaam inzetten
De organisaties verzoeken de informateur ook reeds toegekende subsidies voor biomassacentrales die nog niet zijn gebouwd, in te trekken. Biomassacentrales kunnen voor reeds gemaakte voorbereidingskosten financieel worden gecompenseerd, zoals de SER reeds al aangaf, afgelopen zomer. De vrijkomende subsidies kunnen dan vervolgens worden ingezet voor energiebesparing van woningen door isolatie en realisatie van écht duurzame energie, zoals zon, wind, bodemwarmte, aquathermie. Volgens berekeningen gaat het om ruim € 3.5 miljard euro.
Lees hier de brandbrief aan de informateur
Leefmilieu aan de SER: stop subsidie houtverbranding!
Mei 2020. Een storm van kritiek oogstte het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) begin mei bij de publicatie van haar rapport over de beschikbaarheid en duurzaamheid van biomassa voor het Nederlandse klimaatbeleid (1). De voors en tegens van 
onder meer houtverbranding zijn in het rapport op een rij gezet. Bij de tegenargumenten geeft het PBL aan dat de CO2-uitstoot van houtverbranding de klimaatverandering verergert. Daarnaast stelt het PBL dat certificering van resthout dat wordt gebruikt voor verbranding, geen oplossing is om de nadelige effecten voor de biodiversiteit te voorkomen. Desondanks concludeerde het PBL bij de publicatie van het rapport alvast dat Nederland om klimaatdoelen op papier te halen niet om houtverbranding heen kan. De CO2-uitstoot van houtverbranding wordt door de Europese wetgeving ten onrechte op nul gesteld. Het PBL sprak alvast haar oordeel uit terwijl de SER nog een advies over een duurzaamheidskader voor biomassa aan het kabinet moet uitbrengen. Bosbeschermingsorganisaties uit de Baltische Staten en de Verenigde Staten uitten dezelfde dag nog hun kritiek op het Nederlandse rapport. Nederland staat na Engeland en Denemarken nu op de derde plaats van importeurs van houtpellets. Ook de Europese Commissie heeft in haar nieuwe Biodiversiteit Strategie (2) aangegeven de risico`s van houtverbranding voor klimaat en biodiversiteit te onderzoeken en de Europese richtlijn voor hernieuwbare energie hier op aan te passen. Leefmilieu is samen met Comité Schone Lucht initiatiefnemer van een brandbrief aan de SER (Sociaal Economische Raad), met het verzoek aan het kabinet te adviseren de subsidie voor biomassaverbranding in kolen- en biomassacentrales onmiddellijk stop te zetten. De brandbrief is door 40 personen en organisaties mee ondertekend. Onder hen wetenschappers, buitenlandse bosbeschermingsorganisaties, landelijke en lokale milieuorganisaties uit Nederland.
Lees hier onze brief aan de SER: https://tinyurl.com/StopSDE
(1) Lees het rapport van het PBL op: https://tinyurl.com/Zoektocht-PBL
(2) Lees hier de nieuwe Biodiversiteit Strategie van de EU: https://tinyurl.com/EU-BioStrat
Geen nieuwe subsidies biomassa zolang afbouwpad niet is vastgesteld
Op 25 februari 2021 is door álle kamerpartijen (uitgezonderd de VVD) een motie aangenomen waarin de regering wordt verzocht om geen nieuwe subsidies voor houtige biomassa af te geven tot het afbouwpad van biomassaverbranding met de Kamer is gedeeld. Dat houdt in dat er tot het behandelen van het afbouwpad in de Kamer geen biomassasubsidies worden afgegeven. Leefmilieu vindt het belangrijk dat de Kamer via deze motie de regering maant om met het afbouwpad te komen.
Ex minister Wiebes heeft geen afbouwplan en geen eindjaar voor het verlenen van biomassasubsidie vastgesteld, terwijl D66 en ChristenUnie met een motie in juni hem wel om deze duidelijkheid hadden gevraagd. Een groot deel van de Tweede Kamer wil af van de biomassasubsidie. Het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) publiceerde op 18 december 2020 een onderzoek over de mogelijkheden van uitfasering van biomassaverbranding. Het PBL stelt in haar conclusies dat afbouw van subsidies voorlopig niet aan de orde is omdat er geen andere geschikte alternatieven zouden zijn. Ook wordt gesteld dat de klimaatdoelen in gevaar zouden komen zonder inzet van houtige biomassa. Leefmilieu heeft samen met vele andere milieu- en natuurorganisaties uit binnen- en buitenland aangegeven de conclusies volkomen onjuist te vinden. Biomassaverbranding verergert juist de klimaat- en biodiversiteitscrisis. Alternatieven voor de opwekking van échte duurzame warmte (zoals bodemwarmte en warmte uit oppervlaktewater) dienen juist sterk gestimuleerd en verder ontwikkeld te worden. Het PBL baseert zich met deze conclusies, volgens de organisaties, op onwetenschappelijke en reeds lang achterhaalde gronden. Leefmilieu vindt dat in het nieuwe regeerakkoord tot een snelle afbouw van biomassasubsidies moet worden besloten en geen nieuwe subsidies voor biomassaverbranding voor de opwekking van elektriciteit en van warmte moeten worden afgegeven. Reeds afgegeven subsidies voor biomassacentrales die nog niet zijn gebouwd, moeten worden ingetrokken, met compensatie van de reeds gemaakte ontwerpkosten.
Lees hier de motie ”Geen nieuwe subsidie voor houtige biomassa”
Lees hier het onderzoek van PBL van 18-12-2020
Lees hier persbericht Leefmilieu van 18-12-2020 in reactie op het onderzoek PBL
Rook van houtkachels drie keer viezer dan gedacht
Februari 2021. Een nieuwe meetmethode van het RIVM laat zien dat houtrook drie keer meer fijnstof bevat dan tot nu gedacht. Dat komt omdat tot nu toe alleen is gemeten aan de hete rook zoals die direct uit de schoorsteen komt. Maar als 
die rook afkoelt, dan condenseren de stoffen in die rook tot kleine druppeltjes, die als superfijn fijnstof in de lucht blijven zweven. Het gaat hierbij om "condenseerbaar fijnstof", deeltjes die zich vormen bij de afkoeling van verbrandingsgassen. Veelal zijn het teerachtige stofjes (PAK’s - Polycyclische Aromatische Koolwaterstoffen) in de categorie PM2.5.
Door de verdriedubbeling van de gemeten uitstoot van PM2.5 door houtkachels, stijgt het aandeel van houtkachels in de landelijke uitstoot van PM2.5, van ongeveer 10 % naar ongeveer 23%. Daarmee zijn de houtkachels dus goed voor bijna een kwart van de totale landelijk uitstoot van PM2.5. Waarschijnlijk is dit nog een flinke onderschatting, want registratie van uitstoot door houtrook betreft alleen de zogenoemde ‘sfeerverwarming woning’. Dat betekent dat houtstook in ‘niet-woningen’ zoals woonschepen en zomerhuisjes niet is meegenomen, ook zaken als vuurkorven, buitenhaarden en kampvuurtjes worden niet meegenomen in deze registratie. Ook gaat het RIVM er bij de berekeningen van uit dat er met kennis van zaken gestookt wordt (!) en dat er goed gedroogd hout wordt gebruikt (!).
Behalve dat houtrook dus 3 x meer fijnstof bevat dan gedacht, gaat het hierbij ook nog eens om grotere hoeveelheden condenseerbaar fijnstof, die op lage hoogte in woonwijken worden uitgestoten en die daarmee extra gezondheidsrisico’s voor de bewoners in die wijken met zich meebrengen.
Lees hier meer over condenseerbaar fijnstof
Leefmilieu stuurt brandbrief biomassa naar ‘uitstelminister’ Wiebes
2 november 2020. Leefmilieu vindt dat de subsidies voor biomassaverbranding een bepalende en kwalijke rol spelen bij misstanden in buitenlandse bossen en natuurgebieden. Daarom heeft Leefmilieu samen met milieuorganisaties Comité Schone Lucht en MOB een brandbrief naar minister Wiebes gestuurd om de biomassasubsidie in te trekken, energiebedrijven voor gedane investeringen te compenseren en de ruim 8 miljard euro subsidie in te zetten voor woningisolatie en échte duurzame energie. Ruim zeventig landelijke en regionale natuur- en bosbeschermingsorganisaties, bewoners- en actiegroepen en deskundigen uit binnen-en buitenland hebben de brandbrief mee ondertekend.
De brandbrief is gestuurd omdat minister Wiebes opnieuw het besluit hierover uitstelt door het Planbureau voor de Leefomgeving om nader onderzoek te vragen. Ook omdat 4 en 5 november de begroting van minister Wiebes in de Tweede Kamer wordt behandeld.
Lees hier onze brandbrief aan Wiebes
Teken ook de petitie ’EU bescherm onze bossen, verbrand ze niet’ op: https://tinyurl.com/petitiebossen
Houtstoken: een probleem dat maar niet wordt opgelost
(Door Trinette Janssen, Milieudefensie Groningen)
Voor Milieudefensie in Groningen begon dit jaar goed, wat betreft de acties tegen houtstoken: in januari was er een bijeenkomst in Leeuwarden bij de Friese strijders tegen houtrook. De Stichting Houtrookvrij kwam met een presentatie door Vincent van de Heiden. In Groningen werd samengewerkt met de bomenridders. Dat inspireerde tot het nog maar eens wijzen op de gevolgen van de vergiftiging van het milieu door het toenemend aantal houtkachels in ons land in een opiniestuk in het Dagblad van het Noorden: “Houtrook schadelijk voor mens en dier”. De vergiftiging gaat veel verder dan de plaag voor mensen. Dat blijkt uit een rapport van Deltares: Basisdocumentatie Probleemstoffen KRW (Kaderrichtlijn Water). Het bleek dat er bij onderzoek van Water niet geïdentificeerde stoffen werden aangetroffen. Het bleken o.a. PAK’s te zijn, de zo gevreesde gifstoffen die volop uitgestoten worden door houtkachels. Hierna organiseerde het Dagblad van het Noorden een Debatavond over houtstoken. Trinette kreeg een plaats toebedeeld in het panel in een stampvolle zaal in Odoorn (Dr.). Hierna stopten de bijeenkomsten door corona.
Maar er lopen momenteel nog wel rechtszaken. Milieudefensie Groningen heeft 8 houtrook zaken gevoerd tot en met de Raad van State. Dit najaar komt er waarschijnlijk een uitspraak van de Raad van State in de zaak Enschede. Vraag was en is of het befaamde artikel 7:22 van het Bouwbesluit 2012 serieus wordt genomen. In de jaren ’90 deed een advocaat uit Heerenveen met veel succes een beroep op dit artikel. Na 2000 is het onmogelijk een houtrook zaak te winnen met 7:22. Plotseling moest er aan een “norm” worden voldaan, volgens gemeenten. Anders was het geen “overlast”. Welke norm, moest de rechter maar bepalen. Die wist het ook niet. Feit is dat houtstook door particulieren meetelt bij de CO2 reductie, net als de biomassacentrales. Ook al klopt dat niet. Dat is rijksbeleid dat door de RvS wordt gevolgd.
Leefmilieu aan de SER: stop subsidie houtverbranding!
Mei 2020. Een storm van kritiek oogstte het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) begin mei bij de publicatie van haar rapport over de beschikbaarheid en duurzaamheid van biomassa voor het Nederlandse klimaatbeleid (1). De voors en tegens van onder meer houtverbranding zijn in het rapport op een rij gezet. Bij de tegenargumenten geeft het PBL aan dat de CO2-uitstoot van houtverbranding de klimaatverandering verergert. Daarnaast stelt het PBL dat certificering van resthout dat wordt gebruikt voor verbranding, geen oplossing is om de nadelige effecten voor de biodiversiteit te voorkomen. Desondanks concludeerde het PBL bij de publicatie van het rapport alvast dat Nederland om klimaatdoelen op papier te halen niet om houtverbranding heen kan. De CO2-uitstoot van houtverbranding wordt door de Europese wetgeving ten onrechte op nul gesteld. Het PBL sprak alvast haar oordeel uit terwijl de SER nog een advies over een duurzaamheidskader voor biomassa aan het kabinet moet uitbrengen. Bosbeschermingsorganisaties uit de Baltische Staten en de Verenigde Staten uitten dezelfde dag nog hun kritiek op het Nederlandse rapport. Nederland staat na Engeland en Denemarken nu op de derde plaats van importeurs van houtpellets. Ook de Europese Commissie heeft in haar nieuwe Biodiversiteit Strategie (2) aangegeven de risico`s van houtverbranding voor klimaat en biodiversiteit te onderzoeken en de Europese richtlijn voor hernieuwbare energie hier op aan te passen. Leefmilieu is samen met Comité Schone Lucht initiatiefnemer van een brandbrief aan de SER (Sociaal Economische Raad), met het verzoek aan het kabinet te adviseren de subsidie voor biomassaverbranding in kolen- en biomassacentrales onmiddellijk stop te zetten. De brandbrief is door 40 personen en organisaties mee ondertekend. Onder hen wetenschappers, buitenlandse bosbeschermingsorganisaties, landelijke en lokale milieuorganisaties uit Nederland.
Lees hier onze brief aan de SER: https://tinyurl.com/StopSDE
(1) Lees het rapport van het PBL op: https://tinyurl.com/Zoektocht-PBL
(2) Lees hier de nieuwe Biodiversiteit Strategie van de EU: https://tinyurl.com/EU-BioStrat
Handhavingsmethode voor bepalen houtrookoverlast.
Houtstook door particulieren veroorzaakt veel overlast en schade aan de gezondheid. Voor klachten over houtstook kun je terecht bij de gemeente, maar die heeft eigenlijk geen duidelijk kaders of richtlijnen om de overlast aan te pakken.
De stichting die rechters in technische kwesties advies geeft (StAB), heeft zich nu gebogen over de gezondheids- en hindereffecten van houtkachels. In het kennisdocument 2019 proberen ze te komen tot een laagdrempelige en eenvoudige methode om vast te stellen of klachten terecht zijn en welke maatregelen genomen kunnen worden om klachten te voorkomen. Verder zijn veel tips opgenomen over hoe je hout kunt stoken zonder hinder te veroorzaken.
De StAB geeft in dit document eerst een overzicht van de relevante regelgeving; een overzicht van wat er vrij komt bij goede en slechte verbranding van hout en een overzicht van wat er mis kan gaan bij de afvoer en verspreiding van de houtrook. Op basis hiervan is een emissiematrix ontwikkeld en doet het StAB voorstellen voor een handhavingsmethode, inclusief een stappenplan voor het uitvoeren van controles. Uitgangspunt hierbij is dat de hoeveelheid geur een maat is voor de hoeveelheid houtrookoverlast. Wanneer bij houtstook de in het kennisdocument gehanteerde geurnorm overschreden wordt, blijkt de uitstoot van schadelijke stoffen dermate groot, dat er sprake is van hinder, zoals beschreven in artikel 7.22 van het Bouwbesluit.
Hiermee is voor het eerst een methode ontwikkeld waarmee tegen geringe kosten de ernst van de houtstookoverlast vastgesteld kan worden. De methode is transparant en laagdrempelig en kan in hindersituaties als handhavingsmethode door een gemeente worden gebruikt.
Leefmilieu is blij met dit kennisdocument van de StAB. Wij roepen gemeenten op de door het StAB ontwikkelde methode breed in te zetten, om zo de hinder door houtrook substantieel te verminderen.
Bekijk hier het kennisdocument van de StAB
Houtstookmaatregelen meest effectief tegen fijnstof en roet
Mei 2019. Het Planbureau voor de Leefomgeving heeft op een rijtje gezet welke maatregelen het meest effectief zijn om te komen tot een vermindering van roet en fijn stof in de lucht. Zowel roet als fijn stof in de lucht zijn schadelijk voor de gezondheid.
Voor de korte termijn heeft het uitfaseren van diesel(bestel)auto’s het meeste resultaat. Dat komt omdat dit beleid al ingezet is en met lokale milieuzones nog extra gestimuleerd kan worden. Echter voor een verlaging van de blootstelling aan fijnstof en roet op de langere termijn (2025-2030) zijn houtstookmaatregelen naar Duits voorbeeld het meest effectief. Uitfaseren van oude houtkachels heeft bijvoorbeeld een 4 tot 7 maal groter effect op blootstelling aan fijn stof dan de ´all electric´ ambitie voor personenauto´s. En uiteindelijk zelfs twaalf keer meer effect dan het uitfaseren van diesel(bestel)auto´s.
Als het Duitse voorbeeld gevolgd wordt dan komt er een nationale emissie-eis voor bestaande houtkachels. Deze eis zorgt dan dat op termijn oude vervuilende kachels niet meer gebruikt mogen worden. Verder wordt het gebruik van open haarden sterk beperkt. Door het beperken van houtstook kan het effect voor roet, dat voor de gezondheid zeer schadelijk is, zelfs met 21% dalen in 2030! Uitwerking en implementatie van deze maatregelen vergt echter tijd, waardoor ze pas op langere termijn effect sorteren, zo stelt het Planbureau voor de Leefomgeving.
Het rapport is een flinke steun in de rug voor de belangengroepen die bezig zijn om de overlast van houtstook aan te pakken. We hopen dat het kabinet deze overduidelijk te kiezen koers zal oppakken en vaart maakt met implementatie van strengere regelgeving voor houtkachels.
Het volledige rapport is te vinden op:
https://www.pbl.nl/publicaties/kosten-en-effecten-van-opties-voor-nationaal-luchtbeleid
Op 21 september: Houtrookoverlast, wat kun je doen?
Het stoken van hout veroorzaakt veel overlast en schade aan de gezondheid. Iedereen die wel eens geprobeerd heeft de overlast aan te pakken merkt dan hoe moeilijk dat is. Je wilt geen ruzie met je buren maar ook kunnen slapen met een open raam. Bij gemeenten en GGD’s komen veel klachten binnen, maar ook zij hebben geen pasklare oplossingen. De Gezondheidsraad adviseert dan ook om het gebruik van houtkachels te ontmoedigen, maar het beleid om dat voor elkaar te krijgen is nog ver weg.
Op 21 september 2018 organiseerde Leefmilieu, met financiële ondersteuning van het voormalige Meldpunt Gezondheid en Milieu, samen met het Longfonds en stichting Houtrookvrij een bijeenkomst over houtrookoverlast. ’s Ochtends is eerst op een rijtje gezet wat de gezondheidsimpact is en dat houtstook zeker niet duurzaam is. Ook werd ingegaan op de aanpak van het probleem. ‘s Middags is in de workshops hierop dieper ingegaan.
Bekijk ook de presentaties:
- "Houtstoken is niet duurzaam" door Maarten Visschers (Gelderse Natuur en Milieufederatie)
- "Wat kun je zelf doen om het tij te keren?" door Stichting Houtrookvrij
- "Houtrook en gezondheid" door Longfonds
Hoe kun je houtrookvrij in je gemeente op de kaart zetten?
Op 21 september 2018 organiseerde Leefmilieu een landelijke bijeenkomst over de overlast van houtrook. Twee workshops gingen over de manieren waarop je ‘houtrookvrij’ in je gemeente op de kaart kunt zetten. Vanuit de ervaringen van de deelnemers werden de volgende concrete initiatieven genoemd:
- Ga op gesprek bij je wethouder en bespreek het probleem van de houtrookoverlast.
- Wijs op de zorgplicht die de gemeente heeft naar haar burgers.
- Vraag je gemeente burgers voorlichting te geven over, bijvoorbeeld door een artikel in het huis-aan-huisblad.
- Dring bij de gemeente aan een voorbeeldfunctie te vervullen en in de eigen gebouwen geen houtkachels te plaatsen.
- Vraag de gemeente de verkoop van houtkachels niet te stimuleren.
- Vraag de gemeente om een ontmoedigingsbeleid en om zich in te zetten voor het stoppen van de subsidie op houtkachels.
- Een aantal gemeenten heeft een ombudsman. Schakel de ombudsman in bij houtrookoverlast.
- Agendeer het onderwerp op bijeenkomsten over luchtkwaliteit en duurzaamheid.
- Pleit voor het invoeren van een roetnorm.
- Informeer en betrek veel mensen. Dit vraagt een lange adem.
Uiteraard kun je als individu niet alles doen en daarom is samenwerking met anderen in je gemeente van groot belang. De aanwezigen op 21 september in Amersfoort voelden zich door alle verhalen gesteund en zagen nieuwe aanknopingspunten om in de eigen gemeente aan de slag te gaan.
Bundelen kennis juridische procedures houtstook nodig
Op de bijeenkomst over houtstookoverlast op 21 september 2018 in Amersfoort, bleken meerdere aanwezigen bezig te zijn met juridische procedures. Overlast door houtstook wordt nauwelijks aangepakt door gemeenten, GGD’en woningbouwcorporaties. Noodgedwongen proberen mensen dan de juridische weg. Die is lastig en duur en zeker niet altijd succesvol. De voorbeelden op 21 september gingen over wijken waarin de niet-stoker omringd wordt door tientallen stokers. Ook was er een geval van een buurman die de houtkachel permanent laat branden als huisverwarming en ook de kachel stookt bij mistig weer. ’s Nachts wordt de kachel op een lage stand gezet en bij zo’n “afgeknepen” kachel neemt de luchtvervuiling door de onvolledige verbranding nog verder toe. In een zeer schrijnend geval bleek een jonge vrouw, met zeer ernstige astma, niet in haar aangepaste woning te kunnen blijven wonen door de overlast van houtstook van de buren.
Het starten van juridische procedures tegen de overlastgever of de woningeigenaar is beslist niet eenvoudig en er zijn nog maar weinig ervaringen mee opgedaan. Het leek de aanwezigen dan ook een goed idee om op dit punt samen te werken en de kennis te bundelen, in ieder geval door de uitspraken op een website samen te brengen. De vereniging Leefmilieu ondersteunt dat graag.
Overlastgevende stoker mag uit woning gezet worden
Het blijkt in de praktijk lastig om tegen hinderlijk stookgedrag succesvol op te treden. De uitspraak van het gerechtshof Den Bosch van 31 juli 2018 valt daarom extra op. Grote overlast kan wel degelijk aangepakt worden door verhuurder en omwonenden samen. In dit geval werd de huuroverkomst door de rechter ontboden en deze uitspraak bleef ook in hoger beroep overeind.
De houtstoker verwarmde permanent zijn huis met hout en stookte ook nog in de tuin.
Bij de woningbouwvereniging Wonen Limburg kwamen daarover vanaf 2014 diverse klachten binnen over de overlast van zwarte rook en stank. Als gevolg daarvan moesten omwonenden ramen en deuren dicht houden en kreeg een van de buren ademhalingsproblemen.
Als eerst stap om de overlast te beteugelen moest de stoker van de woningbouwvereniging het afvoerkanaal van de kachel verlengen. Maar dit hielp niet voldoende. Vervolgens werd de stoker meerdere keren door de woningbouwvereniging aangesproken op zijn stookgedrag. De stoker vond dat hij voldoet aan alle wettelijke eisen en onderneemt verder geen actie. Daarop wordt de stoker door Wonen Limburg gedagvaard. De woningbouwvereniging eist de ontbinding van de huurovereenkomst en de ontruiming van de woning, want: “Huurder dient ervoor zorg te dragen dat aan omwonenden geen overlast of hinder wordt veroorzaakt (…).” De kantonrecht is het hier mee eens en ontbindt de huuroverkomst. Op 31 juli 2018 bevestigt het gerechtshof in hoger beroep dit vonnis.
Dat de stoker betoogde dat hij met schoon en droog hout stookte en zijn schoorsteen had verlengd, deed er voor de rechters niet toe. Naar het oordeel van het Hof volgt uit de feiten, dat de stoker niet voldoende rekening hield met de belangen van zijn buren, door de voortdurende overlast die hij veroorzaakte.
Kortom het is voor omwonenden, samen met een actief werkende woningbouwvereniging, mogelijk om de overlast van houtrook te beperken en zonodig een stoker uit zijn woning te zetten. Juridisch biedt deze zaak daarmee ook aanknopingspunten voor veel anderen.
Klik hier voor de uitspraak bij www.rechtspraak.nl
Klik hier voor een bespreking van de uitspraak op blogomgevingsrecht.nl
Stop met subsidie op houtige biomassa
Juli 2018. Houtige biomassa in de vorm van chips en shreds wordt gebruikt voor energieopwekking. Het heeft een duurzaam imago en wordt op dit moment gesubsidieerd. Als je alle huidige aanvragen voor subsidie afzet tegen de beschikbare houtige biomassa dan blijken er op korte termijn grote tekorten te ontstaan. De vraag naar verse houtige biomassa voor energie neemt in Nederland op korte termijn met 80% toe.
De onderzoekers van Probos, die alle getallen op een rijtje hebben gezet, verwachten een sterkte toename van de prijs van houtige biomassa. Biomassa die we nu naar Duitsland exporteren zal in Nederland gebruikt moeten worden en ook het haardhout dat nu in particuliere kachels wordt gestookt kan beter benut worden in energiecentrales.
Willen we echt meer houtige biomassa gaan gebruiken in de toekomst, dan zullen bossen moeten worden bemest om meer opbrengst te leveren en zal er 20.000 ha aan biomassaplantages moeten worden aangelegd. Kortom we kunnen aan zien komen dat de vraag het aanbod niet bij zal kunnen houden.
Kortom, stop met het verlenen van subsidie aan nieuwe projecten voor het gebruik van houtige biomassa, gebruik dat geld liever voor duurzamere initiatieven. Tom van der Lee, kamerlid van Groen Links heeft naar aanleiding van het rapport minister Wiebes een flink aantal vragen gesteld.
Bekijk hier het onderzoek: “Probos (2018) Beschikbaarheid van Nederlandse verse houtige biomassa in 2030 en 2050”
Bekijk hier de Tweede Kamervragen.
Gezondheidsraad: Bouw geen scholen en woonzorgcentra bij drukke wegen
Het is al een langlopende kwestie waarover al jaren geen duidelijk beleid is, maar nu is er eindelijk een heldere oproep van de Gezondheidsraad in haar advies van 23 januari 2018: Zorg voor een beleid waarbij hooggevoelige groepen zo min mogelijk worden blootgesteld aan luchtverontreiniging. Hooggevoelige groepen zijn kinderen, ouderen en mensen met 
luchtwegproblemen (vooral astmapatiënten). Gelet op de vergrijzing betreft dit dus een groeiend deel van de Nederlandse bevolking. De oproep van de Gezondheidsraad is duidelijk, net als haar suggesties. Deze suggesties zijn:
- Verhinder dat kinderdagverblijven, scholen of woonzorgcentra gebouwd worden langs drukke wegen en binnen bepaalde zones rond snelwegen.
- Houd bij de aanleg van wegen rekening met de aanwezigheid van gevoelige bestemmingen, kinderdagverblijven, scholen of woonzorgcentra.
Op deze manier kunnen de gezondheidsrisico’s voor hooggevoelige groepen worden beperkt.
Maar het is de vraag of je met dit advies in de hand kunt voorkomen dat er scholen en woonzorgcentra gebouwd worden rond drukke (snel)wegen. De ervaring leert namelijk dat plannenmakers heel vaak juist op die plaatsen een school of woonzorgcentrum voor ouderen willen bouwen. Waarom juist daar? Juist op die locaties is de grond nog beschikbaar en goedkoop, omdat die locatie voor woningbouw niet aantrekkelijk was.
Wij hebben geleerd van eerdere ervaringen: meerdere malen hebben we de bouw van een school langs een drukke weg proberen tegen te houden of we hebben geprobeerd te voorkomen dat een drukke weg langs een school gelegd werd. Wij hebben toen ervaren dat het argument over de gezondheid van de leerlingen geen juridische betekenis had. En nog veel erger, schoolbesturen bleken geen enkele belangstelling te hebben voor gezondheidskundige argumenten. Ook voor hen legden het financiële motief en de goede relatie met de plaatselijke overheid meer gewicht in de schaal. Wil dit advies van de Gezondheidsraad dus opgevolgd gaan worden dat moet het meer worden dan een suggestie, het moet een harde eis worden, zodat de economische motieven het niet meer kunnen winnen van de gezondheidskundige.
Lees hier het advies van de gezondheidsraad
Klik hier voor het advies en de achtergonddocumenten op de website Gezondheidsraad
Gezondheidsraad: ontmoedig het stoken van hout
De Gezondheidsraad gaat in haar advies “Gezondheidswinst door schonere lucht” van 23 januari 2018 (onder andere) dieper in op het probleem van de houtstook. Houtstook draagt volgens de Gezondheidsraad bij aan de hogere luchtvervuiling aan fijnstof en vooral roet. Denk daarbij aan lokale toename van vervuiling in dorpen en wijken waar veel houtkachels en openhaarden branden. Maar de luchtvervuiling is niet beperkt tot deze plaatsen. Het stoken van hout zorgt ook dat de hele fijnstofdeken die over Nederland hangt dikker wordt en dat treft iedereen.
De Gezondheidsraad doet meerdere suggesties om de luchtvervuiling door houtstook terug te dringen:
- zorg voor strengere emissie-eisen voor houtkachels,
- geef voorlichting over houtstook
- ontmoedig het gebruik van hout- en pelletkachels in woningen
Het staat niet zo letterlijk in het advies, maar volgens ons betekent het in ieder geval: stop direct met de subsidie op houtstook.
Link naar advies op website Gezondheidsraad: https://tinyurl.com/gezondheidswinst
Houtstook als buurtverwarming is niet duurzaam
februari 2018. Nederland wil van het gas af. Er zijn daarom op enkele plaatsen bewonersinitiatieven gestart om een andere warmtevoorziening voor de eigen woning te ontwikkelen. Het is natuurlijk toe te juichen dat bewoners zelf het heft in handen nemen bij de zoektocht naar een duurzame warmtevoorziening in hun eigen buurt. De vraag welke warmtebron duurzaam is blijkt veel lastiger te beantwoorden.
In Wageningen heeft de Benedenbuurt eerst onderzocht of een ondergrondse warmteopslagsysteem de oplossing was, maar dat bleek niet geschikt voor hoge temperaturen. Voor zo’n systeem moeten te veel ingrijpende maatregelen genomen worden om lage temperatuurverwarming in de bestaande woningen mogelijk te maken. Dat lukt niet in enkele jaren. Er wordt nu gedacht aan het gebruik van een warmtepomp met hoge temperatuur (75 tot 80 graden), eventueel gevoed met restwarmte uit de papierindustrie in Renkum.
In de Nijmeegse wijk Wolfskuil ontwikkelde een groep bewoners het plan om, met een houtgestookte warmteketel, tweehonderd woningen en vijf panden van de gemeente te verwarmen. Daarbij gaat het om het stoken van resthout uit de regio. De Nijmeegse gemeenteraad wijst echter een houtgestookte warmtevoorziening van de hand. In haar motie Nijmegen Duurzaam Warm van juni 2017 stelt de raad dat er te weinig resthout in de regio is en dat houtstook niet klimaatneutraal is. Bij het verbranden van hout komt zelfs meer CO2 vrij dan bij de verbranding van steen- en bruinkool. Als er nieuwe bomen geplant worden om de houtstook te compenseren dan duurt het 60 jaar voor de nieuwe aanplant de CO2 weer heeft vastgelegd (de zogenoemde CO2-schuld). Dit terwijl het bosareaal in Nederland en wereldwijd afneemt, en daarmee de CO2 vastlegging.
Vragen zijn er ook over de invloed van houtstook op de luchtkwaliteit in de buurt. Je moet je CV zeker niet vervangen door een houtkachel, daarvoor vervuilt een houtkachel de lucht teveel. Er is ook nog een economische reden om het niet te doen: vanwege de grote vraag wereldwijd is het de verwachting dat hout steeds duurder wordt.
Al met al lijkt het in sommige gevallen verleidelijk en gemakkelijk om met houtstook te beginnen, maar doe het niet. Het is geen duurzame oplossing en voor je het weet, verslechter je de luchtkwaliteit rond je eigen huis en in je eigen wijk.
Voorbeelden van lokale duurzame initiatieven zijn te vinden op: https://www.hieropgewekt.nl/
Op weg naar advies houtrook
November 2017. Leefmilieu neemt deel aan het platform Houtrook en Gezondheid. Dit platform is opgericht op initiatief van de Rijksoverheid. Doel van het platform is om met alle betrokken partijen na te gaan hoe de overlast en gezondheidsschade door het stoken van hout voorkomen en/of verminderd kan worden. In het platform is het afgelopen jaar gewerkt in aparte werkgroepen, om te komen tot oplossingen. Vanuit Leefmilieu is deelgenomen aan de werkgroep Kennis en Normering. In die werkgroepen zijn tientallen alternatieven afgewogen en heeft Leefmilieu uiteindelijke de volgende top 5 ingebracht:
- Eisen stellen ter beperking van piekconcentratie van fijnstof
- Richtlijn Wereldgezondheidsorganisatie opvolgen: stookverbod in drukbevolkte gebieden en in het buitengebied alleen hoog rendementskachels.
- Richtlijnen ontwikkelen waardoor handhavers kunnen handhaven
- Eisen stellen aan de maximale geurconcentratie van houtrook
- Methoden ontwikkelen om de overlast te kunnen meten
De bovenstaande top 5 aanbevelingen zijn door Leefmilieu ingebracht en worden met alle andere aanbevelingen verder uitgewerkt. Het eindadvies wordt begin 2018 verwacht.
Meer over het platform op http://platformhoutrook.nl/
Door koken vervuil je de lucht in huis
Je denkt bij koken al gauw aan de overlast door de kookluchtjes in huis, maar TNO heeft onderzocht dat ook de kwaliteit van de lucht wordt aangetast. Vooral bij het braden van vlees en het wokken van groenten komt veel fijnstof vrij: kleine deeltjes vaak kleiner dan 1 µm die 
net als het fijnstof in de buitenlucht een groot probleem voor de gezondheid vormen. Uit het onderzoek van TNO blijkt dat in de uren na het koken de fijnstof concentratie in huis veel hoger kan zijn dan in de buitenlucht. Nu worden in het ideale geval de dampen van het koken natuurlijk direct afgevangen door een afzuigkap. Echter de ideale afzuiging is volgens TNO veel groter dan het bouwbesluit voorschrijft en veel groter dan werd aangetroffen in de onderzochte huizen. TNO pleit er dan ook voor de bouwregelgeving te herzien, vooral voor energiezuinige nieuwbouwwoningen waar het fijn stof urenlang kan blijven hangen.
Uit ander onderzoek was al gebleken dat mensen veel meer binnen zijn dan buiten en als ze binnen zijn, zijn ze meestal in hun eigen huis. Dus ondanks het feit dat de meeste mensen de hoogste concentraties fijn stof inademen als ze buiten zijn op de fiets of in de auto, is de luchtvervuiling die binnen wordt ingeademd toch van groot belang, omdat iedereen zo veel binnen is én omdat de luchtvervuiling door koken lang in de woning kan blijven hangen.
De tips zijn dan ook: zorg dat de luchtvervuiling door koken stevig wordt afgevoerd door goede afzuiging. Mocht je nog een nieuwe kookplaat moeten kopen dan heeft inductief koken de voorkeur. Dat voorkomt ook meteen de verbrandingsgassen, die veroorzaakt worden door het koken op aardgas. Mocht je een aparte keuken hebben, zet de deur naar de woonkamer dan dicht en lucht de keuken goed, het probleem is dan natuurlijk ook een stuk minder.
Klik hier voor meer Informatie over de aanbevolen capaciteit van afzuigers.
Bekijk hier de uitzending van 'De Kennis van Nu' over dit onderwerp.
Bijeenkomst 17 maart 2017: Is hout verbranden wel duurzaam?
Op veel plaatsen in Nederland wordt hout ingezet als brandstof voor de opwekking van elektriciteit en warmte. Maar de Tweede Kamer vindt dat de subsidie voor grootschalige bijstook van hout in kolencentrales moet worden stopgezet. Volgens de Tweede Kamer moet deze subsidie ingezet worden voor échte vormen van duurzame energie, zoals zon, windenergie en aardwarmte. De KNAW (Koninklijke Academie voor Wetenschappen) stelt dat de Nederlandse overheid de subsidie op houtstook moet staken. Houtstook levert geen klimaatwinst, integendeel. Pas na de kap en verbranding van hout worden bomen weer aangeplant (als deze al voldoende worden aangeplant). Het terugvangen van CO2 vindt dan pas over 25 tot 100 jaar later plaats. Zo wordt een zgn. koolstofschuld opgebouwd: de CO2 wordt eerst in de lucht gebracht en pas veel later vastgelegd. In plaats van nu hout te stoken moeten we eerst heel veel hout aanplanten en kunnen we over tientallen jaren, met beleid, het hout gaan kappen.
Om aan de doelstelling van het Nederlandse Energieakkoord in 2020 te voldoen is ca. 10 miljoen ton energiehout per jaar nodig. 90% van 
het energiehout dient geïmporteerd te worden. Dé voorraadschuur van energiehout (het zuid oosten van de VS) levert jaarlijks 20 tot 30 miljoen ton energiepellets. Enkele kleine landen (zoals Nederland) zouden daarmee in hun vraag (tot 2020) kunnen voorzien. Er is dus mondiaal te weinig hout om aan de brandstofvraag te voorzien. De druk om buiten deze bossen hout te kappen wordt daarmee groter. Hierdoor lopen ook oerbossen het risico om gekapt te worden en omgezet te worden in houtakkers. Dat kan de bedoeling van de Nederlandse subsidie toch niet zijn.
In sommige situaties, zoals bij de biomassa centrale in Nijmegen is door Engie afgesproken dat alleen duurzaam gewonnen hout uit de regio (een straal van 100 km) gebruikt zal worden. Ook een Utrechtse initiatief gaat daarvan uit. De vraag is of er wel voldoende hout in Nederland beschikbaar is. En wat betekent het winnen van dit hout voor de biodiversiteit in onze bossen? Maarten Visschers van de Gelderse Natuur en Milieufederatie (GNMF) ging op 17 maart 2017 in op deze en andere vragen.
Klik hier om de presentatie van Maarten Visschers te bekijken
Onderzoek GGD: Stop met verkoop van gewone brommers en scooters
Maart 2017. Fiets je op het fietspad, dan adem je veel luchtvervuiling in van de uitlaatgassen van brommers en scooters. Zelfs als je fietspad gelegen is naast een drukke weg dan nog zijn de brommers en scooters aan te wijzen als een belangrijke bron van ultrafijn stof: tussen 2 en 23%. De GGD’s hebben dit samen met de Universiteit Utrecht onderzocht. Ultrafijne stofdeeltjes zijn zeer klein en kunnen daardoor bij het inademen heel diep doordringen in je lichaam. De ultrafijne stofdeeltjes zijn schadelijk voor je gezondheid. Brommers en scooters kunnen ook hoge pieken aan ultrafijn stof veroorzaken, pieken die wel 20 keer hoger zijn dan wat er gewoonlijk in de lucht zit (de achtergrondconcentratie). Wetenschappers denken dat deze piekblootstellingen een nog groter effect hebben op de gezondheid dan meer gelijkmatige blootstellingen.
De oplossingen zijn eenvoudig. Voor de korte termijn is de beste oplossing als scooters en brommers op de rijbaan bij de auto’s gaan rijden. Ze rijden dan niet meer zo dicht bij de fietsers en de ultrafijne stofdeeltjes worden niet meer zo gemakkelijk ingeademd. Een echte oplossing is het natuurlijk niet. Het beste is om geen brommers en scooters meer te verkopen die op benzine rijden, maar alleen nog elektrische brommers en scooters te verkopen. Dit is niet alleen een verbetering voor de fietsers, maar voor iedereen. De luchtkwaliteit wordt beter en als extra bonus hebben we ook nog minder geluidsoverlast.
Het rapport van de GGD “Invloed brommers en scooters op luchtkwaliteit fietspaden” is te vinden op:
https://ggdgelderlandzuid.nl/nieuws/ggd-brommers-en-scooters-van-het-fietspad-af/
Zelf meten van luchtvervuiling door vuurwerk
10 jan 2017. Een flinke groep vrijwilligers heeft meegedaan met het in kaart brengen van fijn stof door vuurwerk. Het project is uitgevoerd samen met het RIVM dat alle gegevens verzamelde. Doel was onder andere na te gaan of je met eenvoudige en goedkope sensoren fijn stof kunt meten. Dat blijkt te lukken. Natuurlijk zijn de metingen niet zo precies en betrouwbaar als de officiële RIVM metingen, maar de uitkomsten laten een duidelijke piek zien vlak na 12 uur ’s nachts. De door de sensoren gemeten stofconcentraties waren kort na middernacht op veel locaties wel 3 tot 10 keer zo hoog als daarvoor. In de grafiek staan metingen van de sensoren in oost Nederland. Iedere sensor heeft in de grafiek zijn eigen kleur. Uiteraard zijn de pieken niet overal hetzelfde omdat er niet overal evenveel vuurwerk wordt afgestoken. Ook is op de grafiek te zien dat het vuurwerk op sommige plaatsen ook na 12 uur nog doorgaat.
Alle metingen en ervaringen zijn te vinden op: https://www.samenmetenaanluchtkwaliteit.nl/vuurwerk-2016-2017
Last van houtrook? U niet alleen
Dec 2016. Het televisieprogramma Monitor besteedde in december 2016 aandacht aan de overlast door houtstook. Een op de tien Nederlanders heeft last van houtrook van de buren. Deze mensen kunnen er niet van slapen en moeten soms hun hele huis dichtplakken om er niet ziek van te worden.
Alle 25 GGD-en in Nederland zijn het er over eens dat mensen die 
overlast ervaren door houtrook onvoldoende beschermd worden. Ze pleiten allemaal voor meer maatregelen om overlast door houtrook tegen te gaan. Nu zijn die niet mogelijk. Als de kachel en het stookkanaal aan alle regelgeving voldoen, is er niets dat de stokende buren tegen kan houden. Sterker nog: op veel plaatsen wordt het stoken van hout gepropageerd als een milieuvriendelijk alternatief. Dat is het dus beslist niet: 2 uur de open haard gebruiken vervuilt net zoveel als een vrachtwagen die van Brussel naar Parijs rijdt. Het verschil is alleen dat de vervuiling door houtrook op een plaats blijft hangen en de vrachtwagen zijn luchtvervuiling over een groter oppervlak verspreidt. Het is dus te begrijpen dat de milieuvervuiling door houtrook plaatselijk zeer groot kan zijn.
Het televisieprogramma is terug te kijken op: http://demonitor.ncrv.nl/uitzendingen/rookoverlast-door-houtkachels
RIVM omarmt zelf meten
Op 7 december 2016 was er bij het RIVM een symposium met de titel “Samen meten aan luchtkwaliteit”. Leden van Leefmilieu en van bij haar aangesloten groepen waren daarvoor naar Bilthoven gegaan. Het is interessant dat je door zelf te meten veel preciezer op de hoogte bent van je eigen leefmilieu, waarbij je zelfs kunt vaststellen dat het uitmaakt of je voor of achter je huis gaat zitten en wanneer. Onze experimenten met het zelf meten hadden duidelijk gemaakt dat het zelf meten niet zo eenvoudig is. Sensoren zijn niet altijd zo nauwkeurig en soms zijn de data lastig te interpreteren. Je zou dus kunnen denken dat het RIVM niets van dit “geprutst” door amateurs moet hebben, maar niets is minder waar. Ze snappen daar natuurlijk heel goed dat zij met hun meetstations de beste metingen doen, maar ze weten ook dat als er veel mensen luchtkwaliteit meten die informatie veel fijnmaziger wordt. En dat juichen ze toe bleek op 7 december. Het mooie is natuurlijk dat je door een sensor op een kast van het RIVM te zetten, je goed kunt kijken hoe die presteert vergeleken met de metingen van het RIVM, omdat je die metingen online kunt bekijken.
- Bekijk hier de website van het Landelijk meetnet RIVM
Megastallen met kippen een groot probleem
Op 13 november 2016 zond de NCRV het televisieprogramma De monitor uit waarin het probleem van fijn stof door megastallen met kippen aan de orde gesteld werd. De journalisten lieten daarin zien dat scharrelkippen niet goed zijn voor de gezondheid van de omwonenden omdat deze kippen veel fijn stof produceren bij het buiten scharrelen. Dat geeft dus een dilemma: kies je voor een ei van een kip die een beter leven heeft of voor een ei dat beter is voor de gezondheid van de omwonenden. Op sommige plaatsen zoals in Nederweert loopt de luchtkwaliteit wel erg uit de hand. De monitor laat schrijnende gevallen zien van mensen die gedwongen door de hoeveelheid fijn stof en geur hun huis niet uitkomen en sosm zelfs verhuizen.Intussen gaan de uitbreidingen gewoon door in plaats van dat de aantallen dieren verminderd worden of tenminste een pas op de plaats maken.
Klik hier om het programma te bekijken via Uitzending gemist
Nijmegen wil 40 procent minder roet in de lucht
12 juli 2016. De gemeente Nijmegen streeft naar 40 procent minder roet in de lucht in het jaar 2022 ten opzichte van 2014. Om dit te bereiken wordt er een roetreductienorm vastgesteld. Deze Nijmeegse roetreductienorm heeft als doel om de luchtkwaliteit te verbeteren. Ongezonde 
luchtkwaliteit veroorzaakt volgens het RIVM ongeveer 5 procent van de totale ziekte in Nederland, ook al wordt er in vrijwel heel Nederland voldaan aan de wettelijke normen voor fijn stof en NO2. Op dit moment bestaat er nog geen norm voor roet, enkele andere gemeenten zoals Amsterdam hebben zich ook een reductiedoel gesteld.
De autonome afname van de concentraties elementair koolstof (EC) in die periode bedraagt voor Nijmegen 34,5 procent tot 2025 (zie grafiek). Om de doelstelling van 40 procent minder roet in de lucht te bereiken zijn dan ook extra maatregelen nodig. Het gaat dan bijvoorbeeld om het stimuleren van schonere scheepvaart op de Waal en het bewuster omgaan met houtstook. Leefmilieu heeft inbreng geleverd op dit beleid en werkt mee aan het ontwikkelen van een app tegen houtstookoverlast.
Bekijk hier het Collegevoorstel van de gemeente Nijmegen en het onderzoek dat door TAUW is gedaan.
Scheepvaart niet te onderschatten milieuprobleem
Op 1 april 2016 hield Henk Nijhuis, adviseur luchtkwaliteit van de gemeente Nijmegen, voor Leefmilieu een presentatie over het beleid over luchtkwaliteit in Nijmegen. Nijmegen is zoals bekend een stad aan de Waal, en die Waal is een drukbevaren rivier. In eerste instantie sta je er niet zo bij stil, maar alle schepen op de Waal samen veroorzaken veel luchtvervuiling. Uit een meetonderzoek van het RIVM uit 2006 bleek dat wat betreft NO2 de scheepvaart op de Waal bij Nijmegen vergeleken kan worden met een snelweg met 106.000 motorvoertuigen per etmaal. Berekeningen uit 2010 gaan zelf uit van 140.000 motorvoertuigen per etmaal. Het is bekend dat er aan scheepsmotoren en hun brandstoffen nog veel verbeterd kan worden om ze minder vervuilend te maken. Maar
beleid daarover wordt niet door gemeente gemaakt, dus kan de gemeente Nijmegen daar alleen indirect invloed op uitoefenen. Nijmegen doet dat door aan de Waalkade walstroom aan te leggen, zodat schepen als ze eenmaal aangelegd zijn, de motor uit kunnen zetten. De haventarieven zijn zo aangepast dat milieuvriendelijke schepen, met een green Award, 15% korting krijgen op de havengelden. Landelijk neemt de gemeente deel aan het fonds verduurzaming binnenvaart en Europees neem ze deel aan CLINSH, een EU onderzoekstraject voor schone scheepvaart. Kortom startend vanuit een lokaal milieuprobleem, moet je als gemeente nationaal en Europees aan de slag. Bekijk voor meer initiatieven in Nijmegen de presentatie van Henk Nijhuis.
Klik hier om de presentatie te bekijken.
Bijeenkomst op 1 april: Luchtvervuiling meten en voorkomen
April 2016. Luchtvervuiling blijft een hardnekkig milieuprobleem dat een grote impact heeft op de gezondheid van mensen. Al meer dan 10 jaar werkt de gemeente Nijmegen aan de verbetering van de luchtkwaliteit, bijvoorbeeld door onderzoek te doen naar de uitstoot van schepen op de Waal en door maatregelen zoals het laten rijden van bussen op aardgas.
Aan de basis van ieder beleid staan goede metingen en behalve 2 meetstations van het RIVM beschikt Nijmegen ook over een lokaal meetnet (voor NO2 en fijn stof). Het meetnet voor NO2 loopt nog minstens 2 jaar door, het meetnet voor fijn stof wordt waarschijnlijk in 2016 gestopt.
Bij verkenning van nieuwe wegen om burgers zelf te laten meten wordt op dit moment het project Smart Emission uitgerold, samen met andere partijen zoals de Radboud Universiteit. Een groep van 30 mensen krijgt een eigen sensor (zie foto) en iedereen kan deze metingen online bekijken en gebruiken. De technische infrastructuur hiervoor is bijna klaar. Door studenten 
en stagiaires is er ook gewerkt aan visualisatie van data voor burgers. Vanaf nu volgt de fase van ongestoord data binnen halen en data-analyse. Voor luchtkwaliteit zal daarbij ook RIVM nauw betrokken zijn.
Op uitnodiging van de vereniging Leefmilieu heeft Henk Nijhuis, adviseur luchtkwaliteit van de gemeente Nijmegen op 1 april een presentatie gehouden, in het laatste deel van zijn presentatie gaat hij dieper in op het Smart Emission project.
Klik hier om de presentatie van Henk Nijhuis te bekijken.
Smartemissions project: http://www.ru.nl/gpm/onderzoek/research-projects/smart-emission/
http://www.smartemission.nl/smartapp/
Lokale meetnet Nijmegen: http://www.westenweurt.nl/thema/4
Succes bij bestrijden overlast door houtrook in Nijmegen
Uit een re
cente casus in Nijmegen blijkt dat er situaties zijn waarin de overheid met succes kan optreden tegen overlast door houtrook. Het ging in Nijmegen om de hinder door de houtstook van een buurman. De schoorsteen van de houtstoker stond op de scheidingsmuur tussen twee woningen en de uitmonding was ter hoogte van het dakraam van de buren. Na melding van de overlast was de schoorsteen verhoogd, maar nog steeds was er overlast. In de figuur hiernaast zie je een schets van de situatie.
Aan de hand van het Bouwbesluit waren de buren er samen niet uitgekomen, want de tekst van het bouwbesluit verwees naar een norm (NEN 2757) die niet in bouwbesluit zelf was opgenomen. Deze norm biedt de specifieke situatieschetsen en formules, aan de hand waarvan je kunt bepalen waar een schoorsteen op het dak mag staan en hoe hoog deze minimaal moet zijn. Deze norm is echter, alleen tegen betaling beschikbaar en behoorlijk duur (deel 1 € 56,50 en deel 2 € 64,60).
Gelukkig nam de gemeente Nijmegen de klachten serieus en schakelde specialisten in, die wel de beschikking hadden over de NEN-normen. Ook konden zij duidelijke uitleg geven over de toepassing van de normen voor deze situatie en op basis van formules, de helling van het dak en de plaatselijke situatie kwamen ze tot een duidelijk advies. De schoorsteen moest verhuizen naar de nok van het dak. In de figuur is met een stippellijn aangegeven in welk gebied de schoorsteen in de nieuwe situatie mag uitmonden. Op basis van dit advies kon de gemeente handhavend optreden, waardoor de overlast werd opgelost.
Kortom, in sommige gevallen kan het bouwbesluit een goede ingang zijn voor de aanpak van overlast door houtstook, het zou daarbij wel prettig zijn als de normen die je daarvoor nodig hebt openbaar zijn.
Sinds 1 januari 2016 zijn enkele andere normen wel openbaar, deze zijn te vinden op de site van het NEN: https://connect.nen.nl/portal/Registreren/Vrij-Beschikbare-Normen.
GGDen noordelijke provincies ontevreden over landelijke beleid houtstook
Februari 2016. Fijn stof van houtrook is even schadelijk of soms schadelijker dan fijn stof van andere bronnen. Ook bevat houtrook verscheidene kankerverwekkende stoffen, die vergelijkbaar zijn met de stoffen in sigarettenrook. Vooral mensen met luchtwegklachten kunnen heel ziek worden van houtrook, maar ook kunnen mensen door houtrook juist luchtwegklachten krijgen. Denk niet dat je alleen last kunt krijgen van houtrook als je buiten bent, de houtrook dringt het huis binnen: van zowel stokers als omwonenden.
De GGDen van Groningen, Friesland en Drenthe hebben metingen gedaan. Uit dat onderzoek kwam naar voren dat door houtrook zoveel fijn stof in de lucht komt dat de normen van de WHO (Wereldgezondheidsorganisatie) overschreden worden. Uit het onder¬zoek Overlast door houtrook komt tevens naar voren dat regelgeving tekort schiet om het probleem aan te pakken. In een artikel in Binnen¬lands Bestuur van 26 oktober 2015 lichtte milieuarts Frans Duijm van GGD Groningen de aanleiding van het onderzoek toe: “We weten al heel lang dat gemeenten worstelen met klachten over houtrook. Ze zijn bevoegd gezag en zijn verplicht om hiertegen handhavend op te treden. Maar het ontbreekt hen aan wet- en regelgeving om op te treden. Bewoners ervaren dat als een groot probleem en zitten soms jarenlang in heel vervelende conflictsituaties met hun buren.”
Het zal dan ook niet verbazen dat juist deze GGDen erg teleurgesteld waren over het brief die de staatssecretaris in januari aan de Kamer schreef en waarin ze niet veel verder kwam dan wijzen op het bestaande beleid. De GGDen reageerden daarom in een brief met een nog klemmender verzoek: “Wij vragen de rijksoverheid om uit oogpunt van gezondheid de landelijke wet- en regelgeving in de volgende richting aan te passen.
A. Ernstige overlast door houtrook strafbaar stellen of handhaafbare eisen te stellen aan de maximale geurconcentratie
voor een dagdeel of etmaal.
B. Eisen te stellen ter beperking van piekconcentraties fijnstof, bijvoorbeeld voor een dagdeel of etmaal.
C. De eisen aan de positie van rookgasafvoeren ten opzichte van ventilatieopeningen ook voor tussen woningen onderling
te doen gelden.”
Als je het rapport en de brief van de GGDen leest, dan kun je niet anders dan constateren dan dat de lokale overheden en GGDen met lege handen staan als het gaat om de aanpak van houtstookoverlast en luchtvervuiling door houtstook. Voor de mensen die al jaren overlast ervaren is dat natuurlijk niet nieuw, maar het is positief dat de GGDen van Groningen Friesland en Drenthe deze handschoen hebben opgepakt en nog beter is dat ze ook hun teleurstelling laten blijken. Wie volgt? Want dit kan toch nog niet het laatste woord van de staatssecretaris zijn.
Klik voor meer informatie op de onderstaande links:
- Het rapport van de GGDen Overlast door houtrook
- De reactie van de staatssecretaris op dit rapport
- De reactie van de GGDen op de brief van de staatssecretaris
- Het artikel in Binnenlands Bestuur
Het Klokhuis over luchtkwaliteit
10 november 2015. Het Klokhuis (NTR) besteedde een hele aflevering aan luchtvervuiling en het meten ervan. Een bruikbare eenvoudige introductie. Ook wordt zichtbaar gemaakt dat je longen slechter gaan presteren als je sport in de buurt van druk verkeer.
Klik hier om de televisieuitzending te bekijken
.
Roetmetingen door RIVM
Aan de hoeveelheid roet in de lucht kun je meten hoe (on)gezond de lucht is je inademt. Tot nu toe werd vooral fijnstof gemeten, maar roet meten vormt een belangrijke aanvulling, vooral voor iedereen die leeft in de directe omgeving van wegen. Verkeer stoot namelijk relatief veel roet uit.
Op dit moment meten alle 13 meetstations van het RIVM roet, plus 7 meetstations van DCMR en 6 van Amsterdam. In totaal moeten zij een beeld gaan geven van luchtkwaliteit en vooral hoe die zich in de toekomst gaat ontwikkelen.
Kijk op http://www.lml.rivm.nl/meetnet/index.php en klik op het meetpunt waarvoor je belangstelling hebt. Je krijgt dan de metingen van de afgelopen dagen.
WHO: Aanpak houtstook noodzakelijk voor verbetering luchtkwaliteit
De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) rapporteert dat ieder jaar 61.000 mensen in Europa vroegtijdig sterven als gevolg van hout- en kolenstook in huishoudens. Aandoeningen aan de luchtwegen (onder meer COPD, Astma), kanker, maar ook hart- en vaatziekten nemen toe als gevolg van de luchtverontreiniging uit houtstook. De bijdrage van huishoudens aan de kleine fijnstofdeeltjes (PM 2,5) in de lucht bedroeg in 2010 in West Europa 11,8% (in centraal Europa zelfs 21,1%). Ook is bewezen dat houtrook vele kankerverwekkende stoffen bevat. Voor Nederland is een bijdrage van 11% aan PM 2,5 in Amsterdam gerapporteerd in 2008. Gezien de toenemende populariteit van houtstook is het aannemelijk dat dit percentage intussen alleen maar is toegenomen. Houtstook heeft ten onrechte het imago van een klimaat neutrale, goedkope manier van verwarmen. Dat houtstook niet alleen gezellig is maar ook gepaard gaat met luchtvervuiling binnenshuis en buitenshuis wordt nog te weinig beseft.
De WHO roept beleidsmakers op om deze bron van luchtverontreiniging aan te pakken, omdat negeren van deze belangrijke bron verdergaande verbetering van de luchtkwaliteit ernstig in de weg staat. Maatregelen, die in het rapport genoemd worden zijn: voorlichtingscampagnes, emissie-eisen voor kachels, stookvrije dagen, financiële prikkels om over te stappen op andere energiebronnen of betere kachels. Ook moet er een betere afstemming tussen klimaatbeleid en luchtkwaliteitsbeleid komen.
Lees hier het Engelstalige rapport van de WHO
Klik hier voor een Nederlandstalige samenvatting op de website van Houtrookvrij
Leefmilieu pleit voor strenger beleid tegen overlast houtstook
14 januari 2015. Tijdens de burgerronde van de Gemeente Nijmegen heeft Leefmilieu gepleit voor strenger beleid om de overlast door houtstook tegen te gaan. Het 
onderwerp stond op de agenda van de burgerronde omdat Groen Links een motie had ingediend voor krachtiger beleid. Een steeds groter aantal mensen heeft last van houtstook van buurtgenoten. Ze kunnen hun eigen huis niet meer luchten, en krijgen gezondheidsklachten zoals hoofdpijn en hoesten. De Gemeente Nijmegen wil deze problematiek aanpakken met communicatie en voorlichting, maar Leefmilieu pleit voor:
- Strengere regels bij bouw en verbouw
- Verbod stoken bij windstil en mistig weer
- Landelijke normen voor emissie van houtkachels
- Ontkrachten van de illusie van duurzaamheid van houtstook
Helaas is er nog onvoldoende draagvlak bij de Nijmeegse politiek om tot strenger beleid over te gaan, maar het is goed dat het onderwerp op de agenda staat en aandacht krijgt.
Lees hier de inspraak van leefmilieu
Leefmilieu wil geen vertraging nationale emissieplafond
14 januari 2015. Leefmilieu vraagt in een persoonlijke mail aan alle Nederlandse leden van het Europese Parlement geen vertraging toe te staan voor de onderhandelingen over de 'National Emissions Ceilings' (NEC). Deze nationale emissieplafonds zijn van groot belang voor de luchtkwaliteit en dus voor de gezondheid van alle Europese burgers.
Lees hier de mail van leefmilieu
Europees beleid voor luchtkwaliteit moet ambitieus blijven
18 november 2014. Leefmilieu ondersteunt de brief die Europese milieu- en gezondheidsorganisaties naar de Europese Commissie hebben gestuurd. Ze vragen om een ambitieus Europese luchtkwaliteitsbeleid. Op dit moment leven 9 van de 10 Europese burgers in steden waar de lucht die ze inademen gevaarlijk is voor hun gezondheid. Ieder jaar sterven er in Europa 400.000 mensen te vroeg vanwege de luchtvervuiling. Er is dus alle reden om het luchtkwaliteitsbeleid dat in 2013 is voorgesteld uit te gaan voeren.
Klik hier om de brief te bekijken
Geen appeltaart maar ruggegraat
Op 16 juni 2014 organiseerde de stichting Schone lucht voor iedereen, een symposium in Den Bosch, speciaal gewijd aan de intensieve veehouderij. Veel volksvertegenwoordigers waren aanwezig: een Europarlementariër, een tweede kamerlid, een gedeputeerde en enkele Brabantse statenleden. De bijdrage van de omwonenden stak hier schril bij af. Door lobbywerk vooraf van Brabantse groepen mochten twee mensen aanschuiven bij een panel: Gert van Dooren, inwoner van Veghel en Marga Jacobs, voorzitter van de vereniging Leefmilieu. De landbouwsector kreeg in de vorm van LTO daarentegen de gelegenheid om een presentatie te houden èn in een panel aan te schuiven. Dus de veroorzakers van de luchtvervuiling kregen ruimer de gelegenheid om hun verhaal te doen, dan degenen die de lucht inademen.
Gezien de samenstelling van de sprekers lag de oplossing, die in alle presentaties werd gegeven, voor de hand: een betere dialoog. Natuurlijk is overleggen altijd goed en de vaak genoemde appeltaart daarbij is prima, maar in alle verhalen bleef de centrale rol van de overheid onderbelicht. Met één uitzondering. In een heel korte bijdrage van wethouder Cees van de Ven, die in Reusel - De Mierden had gezorgd voor (o.a.) strenge geurnormen om de overlast een halt toe te roepen. Daarbij, vertelde de wethouder, was veel overredingskracht nodig geweest en een rechte rug. Marga Jacobs vatte tijdens de paneldiscussie haar conclusie dan ook bondig als volgt samen: wat we nodig hebben is geen appeltaart maar ruggegraat.
Bekijk hier het programma en fotos en beluister de geluidsopname van deze dag
Houtstook is niet milieuvriendelijk
Op 14 maart 2014 kwamen in Nijmegen uit heel Nederland mensen bijeen die last hebben van houtrook van hun buren. Drie deskundigen gaven presentaties en hoewel de verhalen getuigden van grote inzet en lange adem, werd je er toch niet vrolijk van. Want terwijl het probleem al jaren bekend is, gebeurt er toch weinig om het aan te pakken.
Trinette Janssen, die al jaren mensen ondersteunt bij juridische procedures, liet zien dat houtstook ten onrechte wordt gebagatelliseerd als milieuprobleem. Op landelijke schaal draagt het namelijk maar beperkt bij aan de fijn stof concentraties, maar lokaal als je naast een stoker woont, overschrijdt de vervuiling wel degelijk de normen voor gezonde lucht. Mensen worden daarnaast ook misselijk van de stank en kunnen hun ramen niet open zetten om bijvoorbeeld hun slaapkamer te luchten.
Vincent van der Heiden, voorzitter van de stichting Netwerk Houtrook gaf in zijn presentatie de cijfers van de stand van zaken. In 2012 waren er bijna een miljoen houtkachels in Nederland en bijna 2 miljoen mensen hadden daar last van. Ten onrechte heeft houtstook het aureool van milieuvriendelijk. Hierbij praat men alleen over mogelijke CO2 winst, maar de schadelijke gezondheidseffecten voor de omgeving worden niet meegenomen.
Carla Anzion, directeur van Anzion Advies en voorzitter van de sector Geur van de VVM, liet in haar presentatie zien dat houtstook ook een hardnekkig geurprobleem is. Terwijl de geuroverlast van verkeer en industrie steeds verder afneemt, neemt die van open haarden en allesbranders steeds verder toe. Vuurkorven en terraskachels verdienen extra aandacht, want die hebben per definitie geen goede verbranding en geen goede afvoer met voldoende verspreiding. Dus als je van zo’n vuurkorf zit te “genieten” stel je jezelf feitelijk bloot aan een heleboel luchtvervuiling. De drie presentaties sloten goed op elkaar aan ze zijn alle drie de moeite waard om nader te bekijken.
Bekijk hier de presentatie van Trinette Janssen: Ervaringen uit Groningen
Bekijk hier de presentatie van Vincent van der Heiden: Stoken is een keuze, ademen niet
Bekijk hier de presentatie van Carla Anzion: Aanpak houtstookschade nog in de kinderschoenen
Houtstook ook ongezond voor stoker zelf
December 2013. Houtstook blijkt niet alleen ongezond voor omwonenden, maar ook voor de stoker zelf. Dat bleek tijdens de internationale workshop over houtstook, georganiseerd door de Vlaamse Milieumaatschappij (VMM) en het Europese Joaquin-project. In deze workshop bespraken experts uit heel Europa de actuele bijdrage van houtverbranding aan de 
luchtvervuiling, de effecten op gezondheid en klimaat en mogelijke beleidsmaatregelen. De bijeenkomst vond plaats op 2 en 3 december in Gent, in België, twee vrijwilligers van Leefmilieu namen eraan deel.
In de winter draagt houtverbranding in Europa voor minstens 10% bij aan de hoeveelheid fijn stof in de lucht. Ook 
Nederlands onderzoek heeft aangetoond dat de rook afkomstig van houtverbranding onze gezondheid kan schaden.
Bekijk hier de Engelstalige presentaties van deze workshop
Beteugel de stokers
November 2013. Houtrook is een oeroud milieuprobleem, doordat houtrook een cocktail bevat van irriterende stoffen, roet en fijn stof. Natuurlijk wist de prehistorische mens hier niets van, hij had het hout nodig voor warmte en om op te koken. Dat het bij zo’n houtvuur ook gezellig was, was natuurlijk mooi meegenomen. Intussen is de beschaving voortgeschreden en zijn we, zeker in Nederland, niet meer afhankelijk meer van het stoken van hout. Maar vanwege de oermens in ons, of is het voor de gezelligheid, gaan we door. Tot verdriet van mensen met luchtwegklachten en van mensen die hun huis willen luchten in de nabijheid van een stoker.
Op 26 november kwamen in Den Haag vertegenwoordigers van GGD-en, de kachelbrache, overheid en getroffenen bij elkaar om na te gaan wat er gedaan zou kunnen worden. De boodschap van alle partijen, inclusief de kachelbranche was daarbij eensluidend: “beteugel de stoker”. Want ook al heb je een goede kachel, een goede schoorsteen en droog hout, een stoker die de kachel verkeerd bedient zorgt voor veel luchtvervuiling in de buurt. Het helpt daarbij niet dat het belangrijkste instrument om de stoker te beteugelen moet komen van de handhavers van gemeenten. Handhaving van houtrook heeft een lage prioriteit en de middelen die ingezet kunnen worden zijn beperkt. Een stookcursus kan daarbij nog niet opgelegd worden, al zou dat misschien wel een goed idee zijn.
Europese normen fijn stof beschermen gezondheid onvoldoende
Juli 2013. De Wereld Gezondheidsorganisatie (WHO) heeft het recente onderzoek over luchtvervuiling en gezondheid bestudeerd en deze resultaten samengevat in een omvangrijk rapport. Uit deze studie is nog sterker bewijs gekomen voor de gezondheidsschade van fijn stof. Voor PM2,5 (de kleinere fractie van fijn stof) zijn de in Europa toegestane gehalten veel te hoog. In Europa is de norm voor 2015 als jaarlijks gemiddelde 25 µg/m3, terwijl de WHO 10 µg/m3 adviseert en de Verenigde Staten vanaf 2012 al een norm van 12 µg/m hanteerde. Fijn stof uit verkeer is extra schadelijk. De studie concludeert dat behalve long- en hartziekten ook suikerziekte toegevoegd kan worden aan de ziekten die veroorzaakt kunnen worden door luchtvervuiling.
Bekijk hier het engelstalige rapport van de WHO
Houtrook: eerste klas veroorzaker van een vergiftigd milieu
Mei 2013. Bij de vereniging Leefmilieu komen veel meldingen binnen over de overlast van houtkachels, allesbranders en verwarminginstallaties die op hout gestookt worden. Het lijkt zo gezellig met een glaasje in de hand in de winter ontspannen bij een gezellig vuurtje of in de zomer karbonaadjes bakken op de houtkooltjes van de barbecue. De nadelen voor de gezondheid zijn minder bekend en bij de benauwdheid die het veroorzaakt bij je buren sta je niet zo snel stil.
Houtrook bevat vele gifstoffen. Zo komt er een behoorlijke hoeveelheid fijn stof in de tuin en in het huis terecht. Het zijn teerachtige deeltjes ook wel roet genoemd. Een greep uit de bestanddelen: dioxines, lood, cadmium, arsenicum, koolmonoxide (kolendamp), methaan, benzeen, vluchtige organische stoffen. Verder niet te vergeten de PAK’s (polycyclische organische koolwaterstoffen) die, zoals bekend, zeer kankerverwekkend zijn.
Mensen die last hebben van overlast door houtrook hebben zich verenigd in het Netwerk Houtrook en op hun website vind je meer informatie. Samen met Milieudefensie Groningen hebben ze een brochure uitgebracht met veel feiten en misverstanden over houtstook. Een aanrader voor niet alleen degenen die overlast ervaren, maar ook voor degenen die willen genieten van een houtvuurtje zonder hun buren tekort te doen.
Netwerk houtrook: http://www.houtrookvrij.nl/http://www.houtrookvrij.nl/
Milieudefensie Groningen is zeer actief op dit onderwerp: www.groningen.milieudefensie.nl
Bekijk hier de brochure over houtstook.
Meetnet luchtkwaliteit van Nijmegen en Beuningen is in gevaar
Mei 2013. Vanaf 2007 is er een meetnet luchtkwaliteit rond het industrieterrein van Nijmegen en Beuningen operationeel. Dit meetnet maakt zichtbaar of het beleid om de luchtkwaliteit te verbeteren wel werkt. De provincie Gelderland wil echter haar financiële bijdrage niet langer leveren en het meetnet stopt daardoor waarschijnlijk. Omdat in november een vierbaansbrug geopend wordt in het gebied, verliest de omgeving ook het zicht op de mogelijke luchtverontreiniging door de toename van het verkeer in het gebied. Het moment van stoppen met de financiering zal waarschijnlijk niet express zo gekozen zijn, maar is natuurlijk wel erg ongelukkig.
De bewonersgroepen, bedrijven en milieugroepen die samenwerken in het zogenoemde Kronenburgerforum hebben een brief gestuurd om de provincie Gelderland op andere gedachten te brengen. Hopelijk werkt dat. Het betreffende industrieterrein is jarenlang berucht geweest om de hoge aantallen kanker in de wijken om het terrein. Het meten van de luchtkwaliteit is altijd gezien als een signaal dat de overheden ook de vinger aan de pols wilden houden wat betreft de luchtkwaliteit in het gebied. Stoppen met meten zou betekenen dat dit vertrouwen geschaad wordt. Hopelijk komt het niet zover. Vanuit Leefmilieu gaan we er in ieder geval naar streven het meetnet te behouden.
Standpunt Leefmilieu: “Geen uitstel Europese normen luchtkwaliteit”
.jpg)
Mei 2013. De vereniging Leefmilieu heeft samen met 17 andere groepen de Europese Commissie gevraagd Nederland niet opnieuw uitstel te verlenen voor het voldoen aan de Europese normen voor luchtkwaliteit. Deze normen zijn namelijk bedoeld om de gezondheid van Nederlanders te beschermen. Dus uitstel voor het voldoen aan deze normen betekent dat Nederlanders nog langer aan teveel luchtvervuiling zijn blootgesteld.
Nederland is het meest veedichte land van Europa en heeft de hoogste autodichtheid van alle landen van Europa. Zowel auto’s als vee zijn grote bronnen voor fijn stof (vee 21% en wegverkeer 44%). In 2009 is de Europese Commissie al eerder akkoord gegaan met uitstel voor de luchtkwaliteitsnormen voor Nederland: toen tot 2015. Tegelijkertijd met de aanvraag voor het uitstel, heeft Nederland plannen ingediend, zoals de kilometerheffing, zodat Nederland in 2015 wel opnieuw aan de normen zou voldoen. Van die plannen is niets terecht gekomen en in plaats van het ontwikkelen van nieuwe plannen wordt er nu opnieuw aangekoerst op uitstel.
Klik hier om de brief te bekijken.
24 januari 2013. NOS: Nederland staat veel meer fijn stof toe
Een kort filmpje over een dag met smog. De Belgen nemen meer maatregelen dan de Nederlanders.
Waarom dat is, wordt in dit filmpje van de NOS toegelicht.
- terug naar boven -
Verklaring houtrook van Astmafonds
Houtrook zorgt voor veel overlast en gezondheidsproblemen. Klachten bereiken ons via de meldingen van milieu- en gezondheidsklachten op de website van Leefmilieu, maar ook via email. De rook van open haarden en houtkachels geeft behalve stankoverlast ook gezondheidsschade. Veel mensen voelen zich niet serieus genomen als ze met hun klachten naar de gemeente stappen. Daarom heeft het Astmafonds een verklaring houtrook en gezondheidsschade opgesteld, waarin kort en bondig de gezondheidsproblemen van houtrook worden beschreven. Ook roept zij in de verklaring gemeenten op elke situatie serieus te bekijken en te onderzoeken wat de juiste oplossing is. Deze verklaring kan iedereen met overlast helpen voldoende aandacht voor het probleem te krijgen.
Klik hier om de verklaring te bekijken.
Nog meer actuele informatie over houtrook is te vinden op de website van het netwerk houtrook www.schonelucht.webklik.nl.
Workshop luchtkwaliteit en Atlas Leefomgeving
Op 8 juni 2012 organiseerde de vereniging Leefmilieu samen met de provincie Gelderland een workshop over de Atlas Leefomgeving. In de Atlas Leefomgeving zit veel informatie over onderwerpen als asbest in scholen en over geluid, maar ook over het thema luchtkwaliteit: het onderwerp op 8 juni
In het eerste deel van de bijeenkomst hield Moniek Zuurbier van GGD Gelderland-Midden een bevlogen presentatie over het belang van schone lucht. Ze lichtte stap voor stap toe hoe longen en hart- en bloedvaten te lijden hebben onder de vervuilde lucht. De risico’s zijn daarbij het grootste voor kinderen, ouderen en mensen met hart- en longaandoeningen. De GGD adviseert daarom ook dat binnen 300 meter van rijkswegen en binnen 50 meter van wegen in de stad (met meer dan 10.000 motorvoertuigen per etmaal) geen scholen en kinderdagverblijven worden gebouwd. Helaas is dit een advies, dat vaak niet opgevolgd wordt als de luchtkwaliteit beneden de norm is. Luchtkwaliteit beneden de norm is echter nog niet gezond en dus kan er beter niet worden gebouwd en zeker niet voor kwetsbare groepen. Het slechte nieuws uit de presentatie was dat het tegenwoordig duidelijk is dat luchtvervuiling astma ook veroorzaakt en niet alleen verergert én dat de luchtkwaliteit de laatste jaren niet meer verbetert.
Tijdens de inleiding werd ook een foto getoond van een fijn stof deeltje 3000 keer vergroot. Het is een interessante foto omdat de roetdeeltjes, de resten van verbrandingsproducten en ook zoutdeeltjes erin te zien zijn. (zie onderstaande foto)
In het tweede deel van de bijeenkomst gingen de deelnemers zelf aan de slag achter de computer, om te kijken of ze konden vinden wat de luchtkwaliteit in hun eigen woonomgeving is. Dit deel van de workshop smaakte duidelijk naar meer want de deelnemers kwamen daarna met allerlei suggesties over gegevens die ze ook graag in de Atlas Leefomgeving zouden zien: gegevens over industrie en scheepvaart bijvoorbeeld. Ze hadden ook allerlei opmerkingen bij de bediening van de site waarmee de ontwikkelaars van de site, die ook aanwezig waren, geholpen werden.
De Atlas is een initiatief van het ministerie van Infrastructuur en Milieu, waaraan gemeenten en provincies meewerken. Van bijvoorbeeld de provincie Gelderland zijn veel gegevens in deze Atlas opgenomen. De Atlas Leefomgeving is te raadplegen op: https://www.atlasleefomgeving.nl/.
Bekijk hier de presentatie van Moniek Zuurbier.
Enkele folders van de GGD over luchtkwaliteit, geluid en gezondheid:
- Luchtvervuiling en gezondheid
- Houtkachels, open haarden en gezondheid
- Geluid en gezondheid
Hoe soepele regelgeving burgers buiten spel zet
Op 31 mei 2012 organiseerde de vereniging Leefmilieu samen met de Dorpsbelang Hees, een Nijmeegse bewonersvereniging, een avond over luchtkwaliteit. Bij hun zorgen over luchtkwaliteit vangen bewoners tegenwoordig bot bij de Raad van State. Kees van Oosten kwam uitleggen hoe dat kan. Kees van Oosten, auteur van het boek 'Gebakken lucht, tien jaar luchtkwaliteitsbeleid in Nederland' liet zien dat dit komt doordat er steeds soepeler gerekend wordt. Zo worden de verkeersbewegingen, op basis waarvan berekeningen worden uitgevoerd, meestal geschat en niet geteld. In veel gevallen gaat men uit van te weinig voertuigen en houdt men geen rekening met files en rotondes. Kees van Oosten gaf als voorbeeld de A12 ten zuiden van Utrecht: “Die weg staat elke dag bij de filemeldingen en toch is er volgens de berekeningen geen sprake van stagnatie”. Voor de luchtkwaliteit maakt het veel uit of er sprake is van stagnerend verkeer: stagnerend verkeer vervuilt de lucht veel meer. Ook het aandeel vrachtwagens wordt vaak te laag ingeschat. Kees van Oosten: “met name bij Rijkswaterstaat kun je je niet aan de indruk onttrekken dat er creatief gerekend wordt”. Doel van deze soepele berekeningen is Nederland te laten voldoen aan de Europese normen in 2015 en het door kunnen gaan met bouwen. Lucas Reijnders, emeritus hoogleraar milieukunde, schrijft in zijn voorwoord over het boek van Kees van Oosten: “Dit boek geeft een goed inzicht in het Nederlandse milieupolitieke bedrijf. Dat blinkt uit door creatief boekhouden en het buitensluiten van bezorgde burgers.”
De versoepelde regelgeving heeft er toe geleid dat, volgens van Oosten, een gang naar de rechter geen begaanbare weg meer is. Mensen die streven naar schone lucht kunnen het beste direct druk gaan uitoefenen op de lokale politici om zo de vervuiling door verkeer te verminderen. Bijvoorbeeld door het instellen van milieuzones. Kees van Oosten pleitte ook voor een grotere rol voor GGD’s in het bepalen van het beleid over luchtkwaliteit: “Je moet het luchtkwaliteitsbeleid niet alleen overlaten aan mensen die verantwoordelijk zijn voor de wegen en het bouwen in de stad, dat is vragen om moeilijkheden”.
Op de site http://www.keesvanoosten.nl/ vind je meer informatie over het boek 'Gebakken lucht, tien jaar luchtkwaliteitsbeleid in Nederland'.
Bekijk ook het 10 minuten durende filmpje 'Gebakken lucht' op Youtube.
Door vuurwerk enorme fijn stof piek.
Nijmegen heeft al een aantal jaren een meetnet luchtkwaliteit. Actuele waarden zijn te zien op de website www.westenweurt.nl. Een blik op de grafiek van oudejaarsnacht geeft een akelig gevoel. Leefmilieu hamert al jaren op gedegen vergunningen, waarbij de emissies van onder andere fijn stof zo ver mogelijk gereduceerd worden. Bedrijven moeten hiervoor investeren. Ook bij ruimtelijke ordening verwachten de burgers voldoende maatregelen zodat de luchtkwaliteit niet verslechtert. Wrang is het dan om te zien dat door het vuurwerk de fijn stof waarden ongeveer de grafiek ontstijgen, de hoogste piek op de Graafseweg is bijna 10x hoger dan de norm voor de jaargemiddelde concentratie. Op dit effect van het vuurwerk wordt maar weinig gewezen, een waarschuwing over de verslechtering van de luchtkwaliteit rond de jaarwisseling zou best mogen. Het is wel mooi en spannend, maar beslist niet gezond om buiten naar vuurwerk te kijken.
Grote steden vragen het Rijk om extra maatregelen luchtkwaliteit
21 juni 2011. Zonder drastische maatregelen en aanvullend beleid van het Rijk zullen de vier grote steden (de G4) de wettelijke normen voor luchtkwaliteit in 2015 niet halen. Dat is de conclusie van een gezamenlijk onderzoek van de Rekenkamers van de steden Amsterdam, Rotterdam, Den Haag en Utrecht.
Belangrijke reden is dat de achtergrondconcentratie van stikstofdioxide minder daalt dan verwacht. Omdat de grote gemeente zelf weinig invloed hebben op de achtergrondconcentratie, vinden de Rekenkamers dat de overheid de regierol moet oppakken. Het meeste effectief zou om op grote schaal schonere motoren en schonere brandstoffen in te voeren. Ook het invoeren van een 80-kilometerzone op snelwegen kan volgens de Rekenkamers fors bijdragen aan het terugdringen van de concentraties stikstofdioxide. Daarnaast moet er meer duidelijkheid komen over de verantwoordelijkheden van de lokale en de regionale overheden, over wie welke maatregelen moet nemen om alsnog aan de wettelijke normen voor luchtkwaliteit te kunnen voldoen.
Uit het onderzoek blijkt dat de Randstad voor wat betreft de luchtkwaliteit inmiddels tot een van de vuilste plekken van Europa behoort, onder meer door het vele autoverkeer in en rond de vier grote steden.
De rekenkamers hebben hun bevindingen in een brief naar de vaste Kamercommissie voor Infrastructuur en Milieu gestuurd.
Lees hier de brief van G4 aan de Tweede Kamer
- Onderzoek G4-rekenkamers naar luchtkwaliteitsbeleid
Rapportage van de Rekenkamer Amsterdam:
- Luchtkwaliteit in Amsterdam: Bestuurlijk rapport
- Luchtkwaliteit in Amsterdam: Onderzoeksrapport
- Luchtkwaliteit in Amsterdam: Reactie college en nawoord rekenkamer
- Luchtkwaliteit in Amsterdam: Persbericht
rapportage van de Rekenkamer Den Haag
- Bestuurlijk rapport Den Haag: 'Luchtkwaliteit in de stad'
- Feitenrapport'Luchtkwaliteit in de stad'
- Infographic 'Luchtkwaliteit in de stad'
Rapprtage van de Rekenkamer Rotterdam:
- Rapport Een slag in de lucht
- Bijlage 1 rapport Een slag in de lucht
Rapportage van de Rekenkamer Utrecht:
- Geen vuiltje aan de lucht. Deel I: Hoofdrapport
- Geen vuiltje aan de lucht. Deel II: Onderzoeksrapport
- Persbericht: Effect aanpak luchtverontreiniging onzeker.
Stikken langs de snelweg.
16 april 2011, uitzending van Zembla.
Dichtbij snelwegen worden woningen en scholen gebouwd terwijl bekend is dat mensen die daar leven een verhoogde kans hebben op luchtwegaandoeningen en hart- en vaatziekten. Omdat de wettelijke normen onvoldoende rekening houding met de gezondheid van mensen kunnen deze plannen ook niet juridische door de omwonenden tegen gehouden worden. Wetenschappers zijn het daar over eens dat er een beleid moet komen dat de gezondheid van mensen, en vooral van kinderen, beter beschermd, maar de politici trekken zich daar niets van aan. Groepen uit Ewijk, Maastricht en Ouderamstel waar Leefmilieu mee samenwerkt komen de in deze uitzending van Zembla aan het woord.
Klik hier om de uitzending van Zembla te bekijken.
Gemeente mag houtstook buurman verbieden
Op woensdag 15 september 2010 bekrachtigde de Raad van State het verbod voor een inwoner van Beneden-Leeuwen om een houtkachel te stoken. Dit verbod was eerder opgelegd door de gemeente, omdat de buren er last van hadden, maar de eigenaar van de houtkachel was in hoger beroep gegaan.
Hoewel er in Beneden-Leeuwen geen stookverbod geldt, kan volgens de Raad van State de gemeente op individuele grond het stoken van een houtkachel verbieden.
Conclusie: hebben anderen er veel last van, dan is volgens de raad van State een stookverbod gerechtvaardigd.
Lees hier de uitspraak van de Raad van State.
Houtstook geeft overlast op korte afstand
Oktober 2010. Uit onderzoek naar de bijdragen van lokale bronnen aan de luchtkwaliteit in de Stadsregio Arnhem Nijmegen blijkt dat houtstook door particulieren meestal geen overschrijdingen van de luchtnormen veroorzaakt.
Bij een scenario dat de meest voorkomende situatie nabootst, met een beperkt aantal stookuren, is de bijdrage van verontreinigingen (PM10 en NO2) verwaarloosbaar (factor 10 tot 100) ten opzichte van het verkeer.
Een worst case scenario, waarbij in alle huizen 24 uur per dag en 7 dagen in de week gestookt worden met een open haard, levert een maximale bijdrage van 3,19 µg/m3 PM10 en 0,81 µg/m3 NO2. Deze waarden geven een indicatie voor de piekmomenten tijdens stoken. Het rapport vermeldt dat er dan ook wel degelijk sprake kan zijn van plaatselijk verslechterde luchtkwaliteit tijdens het stoken. En als de gemiddelde luchtkwaliteit slecht is kan dat natuurlijk ook leiden tot overschrijding van de normen. De grootste oorzaak van luchtvervuiling in het hele land is en blijft het verkeer, met houtstook soms als een grote bron van overlast vooral op korte afstanden.
Voor een goede luchtkwaliteit graag een elektrische scooter!
Dat een grote vrachtwagen veel ultrafijn stof uitstoot, zal niemand verbazen. Maar vrachtwagens zijn niet de enige vieze voertuigen; ze worden geëvenaard door brommers en scooters. Citaat van Frank Borgman van de Fietsersbond: ‘Uit onze metingen blijkt dat brommers per seconde meer ultrafijn stof uitstoten dan vrachtwagens. Een vieze vrachtwagen stoot zo’n 300.000 deeltjes uit per kubieke centimeter. Een scooter komt moeiteloos op 350.000 deeltjes per kubieke centimeter. Het zijn ultrafijn stofkanonnen.’
Maar er is een alternatief, namelijk elektroscooters. Ze zijn stil, snel en schoon. Bovendien zijn ze zuinig in gebruik: voor honderd kilometer betaalt een gebruiker slechts veertig cent aan stroom. Ze maken nauwelijks geluid en stoten geen vervuilende stoffen uit tijdens het rijden. Dat is prettig voor de bestuurder zelf en voor zijn omgeving. Daarnaast helpt rijden op elektrische scooters bij het tegengaan van klimaatverandering als er gebruik wordt gemaakt van groene elektriciteit.
Vuile lucht schadelijk voor kinderbrein
19 nov 2008: Voortdurende blootstelling aan lucht die vervuild is met onder meer fijn stof zorgt voor hersenschade bij kinderen. Vooral de frontale cortex (het 'denk- en plangebiedje' in het brein) blijkt slechter te functioneren, waardoor de kinderen uit een vuile stad minder intelligent zijn dan kinderen die schone lucht inademen. De kinderen uit het onderzoek komen uit een deel van Mexico City waar de gemiddelde hoeveelheid fijn stof ongeveer gelijk is aan Nederland..
IPL Pilot Nat Reinigen Energieweg Nijmegen
27 april 2007: Lees hier het eindrapport (pdf)
.