Nieuwsbrief Leefmilieu– Jaargang 6 - nummer 5- november 2008
Het is prettig als je anderen kunt ondersteunen en inspireren bij hun inzet voor een beter milieu. In deze Nieuwsbrief vindt u er talloze voorbeelden van. De afgelopen maanden stonden dan ook in het teken van communicatie: het organiseren van een symposium, het geven van een presentatie op een congres en niet te vergeten de brieven naar de landelijke overheid over nanodeeltjes en over luchtkwaliteit. In deze Nieuwsbrief leest u er alles over.
| Inhoud van de nieuwsbrief: | |
| 1. Op 24 november in Nijmegen: Utrechtse lessen voor gezonde lucht | lees verder ›› |
| 2. Leerzame afsluiting van Burgernetwerk | lees verder ›› |
| 3. Burgernetwerk krijgt in Gelderland waardige opvolger | lees verder ›› |
| 4. Nanodeeltjes in het keukenkastje | lees verder ›› |
| 5. Meer weten over de kwaliteit van de lucht? | lees verder ›› |
| 6. Honderden bouwplannen in één plan voor schone lucht | lees verder ›› |
| 7. Meetstation Maastricht geopend, mooi succes van Klaor Loch | lees verder ›› |
| 8. Burgers als partners in de handhaving? | lees verder ›› |
| 9. Kort nieuws uit de vereniging | lees verder ›› |
1. Op 24 november in Nijmegen: Utrechtse lessen voor gezonde lucht
Kees van Oosten zet zich al jaren in voor gezonde lucht in Utrecht. Hij heeft daarbij te maken met veel tegenwerking van de lokale overheden maar heeft desondanks vaak succes. Kees van Oosten is door de vereniging Leefmilieu uitgenodigd om zijn ervaringen toe te lichten, vooral vanwege de vele lessen die voor anderen daaruit te trekken zijn.
Tijd en plaats: 24 november 20.00 uur in wijkcentrum Titus Brandsma, 2de Oude Heselaan 386, zaal 17/18. U bent van harte uitgenodigd.
2. Leerzame afsluiting van Burgernetwerk
Op 26 september organiseerde Leefmilieu een afsluitend symposium over het project Burgernetwerk onder de titel: Opkomen voor je leefomgeving, hoe kan dat beter? Dat veel mensen met deze vraag rondlopen bleek uit de vele aanmeldingen. Uit het hele land waren geïnteresseerden naar Nijmegen gekomen. 
Het symposium bestond uit verschillende workshops.
Marga Jacobs van Leefmilieu ging in op de ervaringen die zijn opgedaan bij het project Burgernetwerk. Daarnaast vertelde onder meer Johan Vollenbroek van MOB en de Haagse advocaat Valentijn Wösten waar men op moet letten als belangengroep. Er was ook ruimte voor de praktijkervaringen van Kitty Duncan uit Roosendaal en Gerard van der Meulen uit Nijmegen. De dag werd afgerond met een samenvatting van de workshops.
Om succesvol op te komen voor de eigen leefomgeving is veel kennis nodig, naast juridische technische kennis, ook kennis over de manier waarop de politiek en de media werken. Hierover zijn talloze tips gegeven en vragen beantwoord. De deelnemers waren dan ook vol lof over de organisatie van de dag en het symposium was een groot succes.
Met het symposium is het project Burgernetwerk afgesloten, maar soortgelijke initiatieven worden, ondersteund door de vereniging Leefmilieu, door andere organisaties vervolgd, zoals de GMF helpdesk die hieronder wordt beschreven
3. Burgernetwerk krijgt in Gelderland waardige opvolger
Sinds 1 juli 
van dit jaar is de nieuwe Wet ruimtelijke ordening van kracht. Medewerkers van de Gelderse Milieufederatie (GMF) krijgen in hun dagelijkse werk veel vragen van burgers over de nieuwe wetgeving en over milieuvergunningen. Om deze vragen goed te kunnen beantwoorden is nu de GMF Helpdesk opgericht. Wilt u meer weten over streekplan en bestemmingsplannen? Bent u op zoek naar informatie over regelgeving rondom natuurbescherming of over milieuwetgeving, vergunningverlening, handhaving enz.? Woont u in Gelderland dan kunt u bellen naar 026-3523755 of een mailtje sturen naar helpdesk@geldersemilieufederatie.nl. Natuurlijk wil de vereniging Leefmilieu ervoor zorgen dat er in iedere provincie zo'n helpdesk komt, want met dergelijke steun kun je de complexere milieuvraagstukken in je eigen leefomgeving beter aan.
4. Nanodeeltjes in het keukenkastje
Dikke kans dat 
u niet weet dat u regelmatig producten met nanodeeltjes erin aanschaft. Nanotechnologie, tot voor kort het domein van slimme koppen in laboratoria, rukt ook op in het winkelmandje. Leden van leefmilieu kochten producten met nanotechnologie erop bij Van Haren en Lidl. Het ging daarbij om producten en om kleding en schoenen waterdicht en vuilafstotend te maken. Het woord nanotechnologie stond op het etiket als reclameslogan, maar we konden we niets vinden over de samen-stelling van de stoffen of de werking van deze nanotechnologie. Daarom heeft de vereniging Leefmilieu aan Lidl en Van Haren een brief gestuurd. Een vriendelijke brief om meer informatie met een mooie foto erbij van het product. Maar ook Lidl en Van Haren lijken nanotechnologie lastig te vinden, want van Lidl kregen we helemaal geen antwoord en van Van Haren alleen een vriendelijke brief dat ze het gingen uitzoeken. Een antwoord hebben we, na 6 maanden, nog steeds niet gekregen. De Voedsel en Waren Autoriteit vindt dat ze producten met nanodeeltjes beter kunnen controleren als die op het etiket vermeld staan. Dat lijkt ons ook. Vooral omdat fabrikanten, die nanodeeltjes in hun producten verwerken, helemaal niets op hun etiket vermelden. U, als consument, weet dan nergens van, waardoor u in uw keukenkastje waarschijnlijk meerdere producten hebt staan met daarin bewust toegevoegde nanodeeltjes. Kan dat kwaad? Waarschijnlijk niet, maar dat kan de Voedsel en Waren Autoriteit (VWA) niet onderzoeken. Op 27 november wordt het actieplan Nanotechnologie in de Tweede Kamer besproken en we hebben de Tweede Kamerleden een brief geschreven met het verzoek om de etikettering van nanodeeltjes te gaan regelen. U hebt dan wat te kiezen en de VWA kan haar controletaak naar behoren uitvoeren. Wilt u meer weten over nanotechnologie en haar effecten voor mens en milieu meld u dan aan voor een van onze workshops bij burgernetwerk@leefmilieu.nl.
5. Meer weten over de kwaliteit van de lucht?
Is de kwaliteit van de lucht die je inademt wel goed genoeg? Op deze eenvoudige vraag is geen eenvoudig antwoord te geven. Want de kwaliteit van de lucht is overal anders: afhankelijk van de windrichting, de verkeersdrukte en de industrie in je omgeving. Op www.lokalelucht.nl vind je informatie en kun je vragen stellen. Vragen die al beantwoord zijn gaan over:
- Wat kost een luchtmeetstation?
- Welke maatregelen maken de lucht schoner?
- Hoe is de kwaliteit van de lucht in mijn buurt?
-
Sommige vragen zijn complex of vereisen de ervaringen en deskundigheid van veel mensen. Dan kan het handig zijn om gebruik te maken van de site http://www.wikilucht.nl/. Gebouwd door Milieu-centraal en Leefmilieu biedt deze site de mogelijkheid om zelf vragen te stellen en mee te helpen aan het beantwoorden van de vragen van anderen. De techniek die hiervoor gebruikt wordt is dezelfde techniek als van de internet-encyclopedie Wikipedia. Wil je Wikilucht gebruiken maar vind je het gebruik lastig? Laat het ons weten, we bellen je graag voor uitleg. Mail ons op burgernetwerk@leefmilieu.nl
6. Honderden bouwplannen in één plan voor schone lucht
Het is een mond vol het “Nationaal Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit" daarom verder maar afgekort tot NSL. Een belangrijk plan want het probeert ervoor te zorgen dat Nederland zich gaat houden aan de Europese normen voor fijn stof en NOx. Normen die heel belangrijk zijn voor de gezondheid van iedereen, maar ook normen die niet binnen de voorgeschreven Europese termijn gehaald kunnen worden. Het NSL voorziet dus behalve maatregelen ook in uitstel. Als de Europese commissie het NSL accepteert hoeft Nederland pas over 3 jaar te voldoen aan de norm voor fijn stof en pas over 7 jaar aan de norm voor NOx. Dit is natuurlijk onwenselijk.
Behalve maatregelen zijn ook honderden bouwplannen aan het NSL verbonden. Maar waarom worden deze bouwplannen aan het luchtkwaliteitsplan verbonden? Omwonenden zullen in de toekomst vergeefs een beroep doen op de rechter om deze toekomstige verslechtering van hun luchtkwaliteit tegen te houden. Het NSL "garandeert" namelijk dat de lucht op termijn schoner wordt en daardoor maken de omwonenden geen schijn van kans bij de rechter. Dat veel maatregelen uit het NSL, zoals het rekening rijden, niet zeker zijn of veel trager worden ingevoerd maakt daarbij waarschijnlijk niets uit. Het mag duidelijk zijn dat Leefmilieu het hier niet mee eens is. De vereniging heeft daarom een inspraakreactie geschreven en die naar heel veel mensen toegestuurd en hen aangespoord om in te spreken. Veel organisaties hebben daar gehoor aan gegeven. Nu maar hopen dat de Tweede Kamer leden al die inspraakreacties lezen en met een beter plan komen.De uitgebreide inspraakreactie van Leefmilieu is te vinden op www.lokalelucht.nl onder het kopje Over luchtkwaliteit, bij het onderwerp NSL
7. Meetstation Maastricht geopend, mooi succes van Klaor Loch
De A2 is een zeer drukke snelweg die dwars door Maastricht loopt. Op 6 september 2008 vond er de opening plaats van een meetstation, bedoeld om omwonenden van de A2 zo goed mogelijk te informeren over de luchtkwaliteit. Bij de opening waren vertegenwoordigers van Kloar Loch aanwezig. Kloar Loch is een bewonersorganisatie uit Maastricht die zich sterk maakt voor schone lucht in Maastricht. Zij hebben steeds aangedrongen op een meetstation en zien het als een eerste stap naar een klein meetnet in Maastricht zoals dat ook in Nijmegen West en Amsterdam bestaat. Een mooi succes van Kloar Loch en reden voor een feestje, natuurlijk met Limburgse vlaai! Drie bestuursleden van Leefmilieu waren aanwezig bij de opening en de vergadering van het landelijke "Platform Gezonde Lucht" daarna. In het Platform zitten bewonersgroepen die zich bezig houden met luchtkwaliteit en gezondheid. De nadruk ligt op dit moment op het verhinderen dat gemeenten scholen bouwen vlak langs drukke wegen. Daarbij is het natuurlijk van belang dat er voldoende duidelijkheid is over de luchtkwaliteit langs de betrokken wegen en een meetstation past daar prima bij.8. Burgers als partners in de handhaving?
Ongeveer 1000 deelnemers uit alle handhavingsgebieden waren op 4 september aanwezig op het landelijke congres met de titel: De kunst van het samenspel. Het congres begon met inleidende speeches van de ministers Cramer (VROM) en Hirsch Ballin (Justitie). Zij benadrukten de belangrijke rol die handhavers innemen in het naleven van de regelgeving. Goede regelgeving heeft pas zin als ze in de praktijk wordt nageleefd.
Na het plenaire gedeelte konden 30 verschillende workshops worden gevolgd. Een van die workshops werd gegeven door de voorzitter van Leefmilieu Marga Jacobs. Zij gaf een presentatie aan ruim 70 aanwezigen met als titel Burgers als partners in de handhaving? Daarbij ging Marga dieper in op de lessen die te trekken zijn uit het project Burger-netwerk dat door de vereniging is uitgevoerd. Situaties waar bewoners(groepen) met handhaving te maken hadden stonden centraal. Dan blijkt dat voor veel omwonenden van een bedrijf het vaak niet helder is hoe een handhavingstraject verloopt. Het is niet duidelijk bij wie ze moeten zijn en hoe ze een handhaver kunnen bereiken. Vrijwel niemand weet dat je als bewoner ook een handhavings-verzoek kunt indienen.
Marga Jacobs eindigde haar inleiding met een aantal conclusies en aanbevelingen. Het loont bijvoorbeeld als handhavers tijd zouden nemen voor een goed gesprek. En als ze de inbreng van omwonenden op de juiste waarde weten te schatten. Bewoners zien vaak zaken die zich buiten het gezichtsveld van een overheid afspelen.
Na de presentatie ontstond een levendige discussie over de factoren die van belang zijn om een doorbraak te realiseren bij langlopende zaken die veel spanningen oproepen. Essentieel daarin is dat de overheid de zorgen van de omwonenden serieus neemt. Samenwerking tussen handhavers van verschillende diensten wil nog wel eens helpen en verandering van bestuurder – een frisse nieuwe blik op de situatie – ook.
De bestuursleden van Leefmilieu hebben ook andere workshops gevolgd. Het is heel leerzaam en stimulerend om met handhavers samen een congres te volgen. Per slot zijn handhavers mensen die, binnen hun overheidstaak, net als milieugroepen werken aan een beter milieu.9. Kort nieuws uit de vereniging
• Provincie keurt bestemmingsplan stadbrug goed
Op 15 november is het bericht binnengekomen dat de provincie Gelderland het bestemmingsplan voor de stadsbrug heeft goedgekeurd. De 80 bladzijden reactie worden door de werkgroep stadsbrug van Leefmilieu uitgebreid bestudeerd. Dat wordt hard werken want binnen 6 weken moet bepaald worden of de vereniging tegen dit besluit beroep instelt en zo ja op welke gronden. Denkt u 'daar kan ik bij helpen', neem dan contact met ons op.
• ARN bedankt!
Enige maanden geleden vroeg de directie van de ARN aan het bestuur van Leefmilieu of de vereniging hun afgeschreven maar nog goed werkende kopieermachine wilde hebben. Omdat het kopieerapparaat van de vereniging al 15 jaar oud was en flets en traag werd, hebben wij het cadeau in dank aanvaard. Bijkomend voordeel voor ons is dat we met dit kopieerapparaat ook grotere formaten kunnen afdrukken, wat handig is bij bijvoorbeeld de tekeningen van bestemmingsplannen.
De ARN verwerkt het afval van de regio Nijmegen en wij hergebruiken hun kopieerapparaat, een mooie duurzame oplossing die zowel goed past bij de ARN als bij onze vereniging.