Op deze pagina vindt u een overzicht van de workshops en symposia die Leefmilieu in 2016 heeft georganiseerd, of waaraan Leefmilieu een bijdrage heeft geleverd.
De volgende symposia / workshops worden hier beschreven:
- Milieuoverlast puinbreker oplossen, een lastig proces
(Loene, 26 september 2016, presentatie voor bedrijven) - Lessen over onbekende risico’s
(Utrecht, 14 juni 2016, presentatie toxicologen) - Scheepvaart niet te onderschatten milieuprobleem
(Nijmegen, 1 april 2016, presentatie) - Luchtvervuiling meten en voorkomen
(Nijmegen, april 2016, presentatie)
Milieuoverlast puinbreker oplossen, een lastig proces
September 2016. De provincie Gelderland had Leefmilieu uitgenodigd om een groep ondernemers bij te praten over haar ervaringen met mediation. De bijeenkomst had op 26 september plaats in Loenen, op de papierfabriek van Solidpack.
In de presentatie van de voorzitter van Leefmilieu kwam uiteraard de lange (juridische) voorgeschiedenis met de puinbreker van Dura Vermeer in Nijmegen aan de orde. De nadruk van de presentatie lag vooral op het antwoord op de vraag wat je van het proces kunt leren. Kern van het antwoord was: neem je tijd en zorg dat er vertrouwen ontstaat. Dat laatste ligt voor de hand, maar blijkt in de praktijk een kwetsbaar proces. Er werd daarom dieper ingegaan op de factoren die maakten dat het vertrouwen in dit geval kon groeien. De relevante voorwaarden waren volgens de voorzitter van Leefmilieu, Marga Jacobs:
- De omgeving was goed georganiseerd in een bewonersvereniging, dat geeft de achterban vertrouwen in de oplossingen en geeft alle betrokkenen een duidelijke partij waarmee gepraat kan worden.
- Er was kennis beschikbaar bij Leefmilieu over fijn stof en geluid. Dat zorgt voor vertrouwen in de oplossingen en zorgt voor een gesprekspartner die serieus genomen wordt.
- Er was druk vanuit de eigen duurzaamheidsdoelstellingen van het bedrijf, maar ook vanuit de overheden. Dat maakt het mogelijk om naar het hogere management onorthodoxe oplossingen voor te stellen (en daarvoor geld vrij te maken).
- Vertrouwen in de mediator (die was al bekend bij de bewoners- en milieugroepen).
Kortom vertrouwen bouwen veronderstelt veel inzet en ruggengraat bij alle betrokkenen in het proces.
Alle partijen moeten aan de ene kant soepel kunnen zijn naar elkaar, maar aan de andere kant de oplossing naar hun stakeholders kunnen verdedigen.
Bekijk hier een korte samenvatting van de presentatie.
Lessen over onbekende risico’s
Iedere twee jaar levert Leefmilieu een bijdrage aan de bijscholing van toxicologen binnen een cursus over de risicocommunicatie. Op 14 juni 2016 was het een internationaal gezelschap. Leefmilieu brengt in deze cursus het perspectief in van een NGO (Non Gouvernementele Organisatie), in andere stukken van het programma komen de perspectieven van overheden, wetenschappers en dergelijke aan de orde. De case die de voorzitter van Leefmilieu, Marga Jacobs, aan de orde stelde ging om de omwonenden van de lelievelden. Lelies worden in het groeiseizoen meerdere keren per week bespoten met pesticiden, in totaal zo’n 100 kg per hectare en soms meer. Het is natuurlijk de bedoeling dat de chemicaliën alleen terecht komen op de gewassen, maar door de wind en de verdamping komen ze ook terecht bij de omwonenden. Die zien de (soms gele) stof op hun ramen, ruiken hem in huis en ze maken zich zorgen. De mensen die de stoffen op de velden aanbrengen moeten zich beschermen door aangepaste kleding, afzuiging in de cabine van de trekker enz. Het gaat immers om gevaarlijke stoffen, maar voor de omwonenden is er niets geregeld. Die vragen zich dan ook af:
- Kan ik mijn kinderen wel in de tuin laten spelen als er gespoten wordt?
- Ik ruik de pesticiden lang nadat het spuiten gestopt is, wanneer is het veilig om buiten te gaan eten?
- Moet ik mijn ramen sluiten als ze spuiten? Hoe lang?
- Ik ben zwanger moet ik voorzorgsmaatregelen nemen?
- Ik verbouw groenten in mijn tuin, is het veilig om ze te eten?
Er is veel onderzoek gedaan naar de risico’s van de pesticiden voor de mensen die ermee werken, maar een groep omwonenden, van de stichting Bollenboos, stelde vast dat er vrijwel niets bekend is over de risico’s voor de omwonenden. Zij drongen aan op onderzoek en uiteindelijk kreeg, geholpen door de publiciteit, de Gezondheidsraad de opdracht het probleem in kaart te brengen. Toen bleek dat er inderdaad te weinig bekend is, heeft RIVM opdracht gekregen om onderzoek te doen.
Sommige toxicologen in de cursus konden in eerste instantie maar moeilijk geloven dat er vrijwel niets bekend is over de risico’s voor de omwonenden, zij dachten dat er wel nagedacht was over de risico’s voor de omwonenden. De les dat experts toch nog iets kunnen leren van omwonenden als het gaat om ontbrekende kennis, werd op deze middag dus helder gedemonstreerd.
Bekijk hier de (Engelse) presentatie van 14 juni 2016
Klik hier voor het Adviesrapport van de Gezondheidsraad
Ga hier naar de website van de Stichting Bollenboos
Scheepvaart niet te onderschatten milieuprobleem
Op 1 april 2016 hield Henk Nijhuis, adviseur luchtkwaliteit van de gemeente Nijmegen, voor Leefmilieu een presentatie over het beleid over luchtkwaliteit in Nijmegen. Nijmegen is zoals bekend een stad aan de Waal, en die Waal is een drukbevaren rivier. In eerste instantie sta je er niet zo bij stil, maar alle schepen op de Waal samen veroorzaken veel luchtvervuiling. Uit een meetonderzoek van het RIVM uit 2006 bleek dat wat betreft NO2 de scheepvaart op de Waal bij Nijmegen vergeleken kan worden met een snelweg met 106.000 motorvoertuigen per etmaal. Berekeningen uit 2010 gaan zelf uit van 140.000 motorvoertuigen per etmaal. Het is bekend dat er aan scheepsmotoren en hun brandstoffen nog veel verbeterd kan worden om ze minder vervuilend te maken. Maar beleid daarover wordt niet door gemeente gemaakt, dus kan de gemeente Nijmegen daar alleen indirect invloed op uitoefenen. Nijmegen doet dat door aan de Waalkade walstroom aan te leggen, zodat schepen als ze eenmaal aangelegd zijn, de motor uit kunnen zetten. De haventarieven zijn zo aangepast dat milieuvriendelijke schepen, met een green Award, 15% korting krijgen op de havengelden. Landelijk neemt de gemeente deel aan het fonds verduurzaming binnenvaart en Europees neem ze deel aan CLINSH, een EU onderzoekstraject voor schone scheepvaart. Kortom startend vanuit een lokaal milieuprobleem, moet je als gemeente nationaal en Europees aan de slag. Bekijk voor meer initiatieven in Nijmegen de presentatie van Henk Nijhuis.
Klik hier om de presentatie te bekijken.
Luchtvervuiling meten en voorkomen
April 2016. Luchtvervuiling blijft een hardnekkig milieuprobleem dat een grote impact heeft op de gezondheid van mensen. Al meer dan 10 jaar werkt de gemeente Nijmegen aan de verbetering van de luchtkwaliteit, bijvoorbeeld door onderzoek te doen naar de uitstoot van schepen op de Waal en door maatregelen zoals het laten rijden van bussen op aardgas.
Aan de basis van ieder beleid staan goede metingen en behalve 2 meetstations van het RIVM beschikt Nijmegen ook over een lokaal meetnet (voor NO2 en fijn stof). Het meetnet voor NO2 loopt nog minstens 2 jaar door, het meetnet voor fijn stof wordt waarschijnlijk in 2016 gestopt.
Bij verkenning van nieuwe wegen om burgers zelf te laten meten wordt op dit moment het project Smart Emission uitgerold, samen met andere partijen zoals de Radboud Universiteit. Een groep van 30 mensen krijgt een eigen sensor (zie foto) en iedereen kan deze metingen online bekijken en gebruiken. De technische infrastructuur hiervoor is bijna klaar. Door studenten en stagiaires is er ook gewerkt aan visualisatie van data voor burgers. Vanaf nu volgt de fase van ongestoord data binnen halen en data-analyse. Voor luchtkwaliteit zal daarbij ook RIVM nauw betrokken zijn.
Op uitnodiging van de vereniging Leefmilieu heeft Henk Nijhuis, adviseur luchtkwaliteit van de gemeente Nijmegen op 1 april een presentatie gehouden, in het laatste deel van zijn presentatie gaat hij dieper in op het Smart Emission project.
Klik hier om de presentatie van Henk Nijhuis te bekijken.
Smartemissions project: http://www.ru.nl/gpm/onderzoek/research-projects/smart-emission/
http://www.smartemission.nl/smartapp/
Lokale meetnet Nijmegen: http://www.westenweurt.nl/thema/4